Fransız nörolog Jean-Martin Charcot tarafından tanımlanmış bir sinir sistemi hastalığı ...

ALS,

ALS (Amyotrophic Lateral Sclerosis) 

MND (Motor Neuron Disease), 

Motor nöron hastalığı

Charcot hastalığı,

Lou Gehrig Hastalığı, 

Sedat Balkanlı hastalığı, (Türkiye).

Türkiye ALS Derneği başkanı İsmail Gökçek'e göre ALS hastalığı şöyle tanımlanmış. 

ALS, bedeni zihne hapsederek çaresiz bırakan ve insan onuruna dokunan bir hastalık. Başka bir ifadeyle yavaş yavaş elin ayağın tutmayacak. Konuşamayacaksın. Yürüyemeyeceksin. Yemek yiyemeyecek, su içemeyeceksin. Yutkunamayacaksın. Başını taşıyamayacaksın. Solunum cihazı olmadan nefes alamayacaksın. Ama beynine bir şey olmayacak. Düşünmeye, üretmeye devam edeceksin. Ve son ...

ALS Hastalığı ilk kez Fransız nörolog Jean-Martin Charcot tarafından 1869 yılında tanımlanmış ve Charcot hastalığı olarak anılmıştır. Esasen ALS, bir motor nöron hastalığıdır. Hastalığın belirgin özelliği, kaslara giden ve omuriliğin yan tarafındaki sinir hücrelerinin bozulması nedeniyle, istemli hareket eden kasların zayıflayarak erimesidir. Bu esnada zihinsel fonksiyonlar ve bellek bozulmuyor. ALS bulaşıcı bir hastalık değildir. ALS için henüz bir tedavi bulunamamıştır. Hastaya düzenli fizik tedavi uygulanabilir. ALS için henüz bir tedavi bulunamamıştır. Hastaya düzenli fizik tedavi uygulanabilir.

ALS hastalığına dikkat çekmek ve hastalara yardımcı olacak maddi imkanları sağlamak amacıyla Boston'lu Corey Griffin tarafından Ice bucket challenge-bir kova buz kampanyası başlatılmıştır. Dünyayı saran kampanyanın yaratıcısı ise bir deniz kazasında hayatını kaybetmiştir. Bu kampanyada ALS hastalığı için bir yardım toplama eylemi olup başından aşağı buzlu suyu boşaltmayan her katılımcı 100 dolar bağışlıyor. Kampanyanın önemli bir boyutu ise kovayla buz dökme eyleminin sosyal medyada fotoğraf ya da video olarak paylaşılmasıdır.

Bu hastalığa yakalanan tanıdık kişilerden bazıları; İngiliz fizikçi, evrenbilimci, astronom, teorisyen ve yazar Prof. Dr. Stephen Hawking, Amerikan beyzbol oyuncusu Lou Gehrig, İngiliz aktör David Niven, Leeds United ve İngiltere Futbol Federasyonları menejerleri Don Revie ve Dieter Dengler, metal müzik gitaristi Jason Becker, Amerikan caz müzik bas çısı Charles Mingus, matematikçi Fokko du Cloux, İngiliz fizikçi Stephen Hawking, Çinli lider Mao Zedong, Galatasaray ve Fenerbahçe'de oynamış Türk futbolcu Sedat Balkanlı.

Arnavut' ların meşhur sütlü tatlısı ...

Trileçe,

Trileçe tatlısı,

Trileçe, Arnavutça’ da tri-leçe yani üç sütlü anlamına gelmektedir. Bu tatlının özelliği yapımında manda, keçi ve inek sütü bir arada kullanılıyor olmasıdır.  Çok lezzetli bu özel tatlının un ile yapılan hafif bir keki var. Bu kek üzerine karamel sosu dökülüyor. Kek kıvamında karamelli muhallebi tadında hafif bol sütlü ve soğuk yenilen bir tatlıdır.

Balkanlara ait yöresel bir tatlıdır. Trileçe kare şeklinde dilimlenip, üzerine karamel sos gezdirilerek, servis edilir. Trileçe Arnavut tatlısının karamelli, çikolatalı soslu olanlarından farklı olarak frambuazlı, böğürtlen veya ahududu çeşitleri de hafif ekşi tadlı olmak üzere de yaygın olarak yapılır.

Malzemeler

Kek için:

1,5 çay bardağı  toz şeker

4 adet yumurta

1 bardak un (su bardağı)

1 paket vanilya

1 paket kabartma tozu (2 çay kaşığı).

Şerbet için:

3 Su bardağı soğuk süt, (Süt üç cins olmalı. Manda, İnek ve Keçi sütü).

1 Su bardağı toz şeker,

1 paket süt kreması (200 ml.).

Karamel için:

5 yemek kaşığı toz şeker

2 yemek kaşığı oda ısısında  tereyağ

1 paket süt kreması,

Süslemek için:

Hindistan cevizi,

Hazırlanışı;
Yumurtaların aklarını ve sarısını ayırın. Yumurta aklarına 1/3 şeker, ve bir tutam tuz ilave ederek kar haline gelinceye kadar çırpın ve sonra ayırdığınız yumurta sarılarını önce vanilya ve şekerle iyice çırpın, daha sonra sıvıyağ, ılık su, un ve kabartma tozu katarak bütün karışımı karıştırmaya devam edin. Karışımı hafifce yağladığınız büyükboy dikdörtgen cam fırın kabına dökün. Önceden 200 °C,  ısıtılmış fırında 20-30 dakika pişirin. Diğer keklere göre bu karışım daha çabuk pişer. Kekin pişkinliğini kürdan ile kontrol edin. Kek piştikten sonra oda sıcaklığında soğumaya bırakın.

Kek soğurken süt ve kremayı karıştırıp şerbeti hazırlayın. Şerbeti için süt, krema, şeker ve süt kremasını karıştırıp, ocakta ılıtın. Hazırladığınız bu şerbeti ılıyan ve bütün her yerini kürdanla deldiğiniz kekin üzerine dökerek yedirin. Daha sonra soğuyan kekin üzerine şerbeti dökülen şerbet çekmesi için birkaç saat beklenir. 

Karamel sosu için, bir tencereye ine toz şekeri koyun ve ocağın altını açın. Tahta kaşıkla karıştırırak şekeri, rengi karamel rengini alıncaya kadar karamelize edin. Yani şeker tamaman eriyip, göz göz olup kaynamaya başlayınca kadar pişirilir. Daha sonra kısık ateşte tutun ve ocağı kapatın. Kremayı ekleyince şeker hafif katılaşacaktır, ancak merak etmeyin kaynadıkça tekrar eriyecektir.   

Karamel kıvama gelince ocaktan alın ve hazırladığınız şerbetli kekin üzerine dökün. Burada bu sosu kek zor içine öçekeceğinden önceden ters çevirin ve üzerine öyle dökün. Böylece daha rahat çekecektir. Hazır hale gelen Trileçe tatlısı hazır. Tatlıyı buzdolabında bir kaç saat iyice soğuttuktan sonra dilimleyerek üzerin hindistan cevizi serperek servis edin.

Kişinin kendi fotoğrafını bilhassa akıllı cep telefonu ya da webcam ile kendisi çekip soysal medyaya yüklemesi ...

Selfie,
Self + ie

Özçekim (TDK).
Kendim (Yazarın önerisi).
Self portre fotoğrafı. 

İngilizce Self kelimesi kendi anlamına gelir.

Bir kişinin cep telefonu kullanarak kendi fotoğrafını çekmesi ve daha sonra internette paylaşması anlamında kullanılır.

Selfie, kişinin kendi fotoğrafını bilhassa akıllı cep telefonu ya da webcam ile kendisi çekip soysal medyaya yüklemesidir. 

Bir kişinin kendi fotoğrafını yada grup halindeki fotoğrafı cep telefonu, webcam yada fotoğraf makinesi ile çekerek, facebook, twitter gibi sosyal ağlara yükleyerek paylaşmasıdır.

TDK Bilim Kurulu 22.05.2014 tarihinde selfie sözcüğünün Türkçe karşılığı olarak önerilen ve beğeni kazanan özçekim, kendiçekim, görçek, kendinçek ve bakçek sözcükleri içerisinden özçekim sözcüğünü belirledi. 

Ünlü sunucu Ellen De Generes Oscar ödül töreni esnasında kendi cep telefonu ile çektiği fotoğrafın yayınlanmasından sonra tüm dünyada selfie çılgınlığı başlamıştır. İngiltere'deki Oxford Universitesi, Bir kişinin telefon kullanarak kendi fotoğrafını çekmesi anlamına gelen selfie sözcüğünü yılın kelimesi seçmiştir.  Gerçekten çok popüler olmuş bir kelimedir.

Azerbaycan'ın başkenti Bakü 'de bulunan tarihi bir kale ...

Ramana,
Ramana Kalesi, 
Bakü Kalesi,  
Nardaran kalesi,
Merdekan kalesi,
Kız Kalesi, (Qız Qalası)-Maiden Tower




Azerbaycan adı, Farsça Azar, ateş anlamındadır. Baycan kelimesi ise veya orginal olarak Payegan kelimesi farsçada, muhafız - koruyucu anlamındadır. Zamanla kelimelerin telafuzundan ve iktidar değişikliklerinden dolayı Azarbaycan, Azerbaycan olmuştur. Esas anlamı Ateş Muhafızları anlamına gelmektedir. Ülkenin başkentinde tarihten gelen ünlü kaleler aşağıda kısaca açıklanmıştır.

Ramana Kalesi, 
Azerbaycan'ın Başkenti Bakü'ye (Bakı) bağlı Ramana köyündeki bu kale XII. ve XVI. yüzyıl arasında savunma amacıyla 15 m. yüksekliğinde, beyaz taştan yapılmıştır. Kalede bulunan kuleden köye bakarak ve gözlem yapılırmış. Kuleye çıkmak için iki merdiven mevcuttur. Kayalar üzerine inşaa edilen kale doğa ile uyumlu olu, içindeki kulenin iç tarafında spiral merdivenler kullanılmıştır. Kale Köroğlu, Babek gibi bir çok film çekimine evsahipliği yapmıştır.

Bakü Kalesi, 
Başkent Bakü'yü çevreleyen kaledir. Kale duvarları iki sıra halinde farklı şahlar tarafından farklı zamanlarda yaptırılmıştır. Ancak ikinci kale surları Rus Çarlığı döneminde yıkılmıştır. Birinci kale duvarları halen durmaktadır. Kalesinin iki kapısı  olup birisi Hazar Denizi'ne, diğeri ise karaya açılmaktadır.  Bakü kalesi uzun süre Şirvanşahlar devletinin ve Bakü Hanlığının savunmasında rol oynamıştır.

Merdekan kalesi
Bakü'nün Merdekan kasabasında olup adını bu yerden almıştır. Kale birisi dört köşe diğeri yuvarlak iki kaleden oluşmaktadır. Savunma amacıyla yapılan kale 2.10 m. kalınlığında duvarlarla çevrilidir. Yüksekliği ise 22 m. olup, beş kısımdan oluşur. 

Yerel halk tarafından Şıh kalesi denilen ikinci yuvarlak kalenin yüksekliği 12,5 m. dir. Kalenin 1232 yılında yapıldığı kayıtlarda belirtilmektedir. 

Nardaran kalesi,
XIV. yüzyıla ait beyaz taştan yapılmış yuvarlak tip bir kaledir. Kalenin yüksekliği 12,5 m. olup 1301 yılında Mahmud Sadoğlu tarafından yapılmıştır. 

Kız kalesi, (Qız Qalası);
Kız kalesi yapıldığı dönemde hazar denizinin içinde iken zamanla küresel ısınma olaylarından dolayı şu anda karada kalmıştır.  XII. yüzyılda yapıldığı tahmin edilmektedir. Kaledeki kuleye de kız kulesi veya kırık kule denilmektedir. Maiden Tower olarak anılan kale, Bakü'nün sembolu olmuş ve görülmeye değer yerlerdendir. Yine benzer şekilde kız kulesinin ya da kız kalesinin kral kızının fakir bir gence aşık olması esasına dayanan bir hikayesi vardır.