
Thiamine adını da alan B-1 vitamini suda eriyebilen B vitamin gurubunun bir üyesidir. Bir insanın günlük B-1 vitamini gereksinmesi 1-2 miligramdır.
Bol karbonhidratlı rejimde ve alkolizmde B-1 vitaminine gereksinim artar.
Süt ve süt türevlerinde, mercimek, fasulye, diğer sebzelerde, fındık, ceviz ve fıstıkta bulunur. B-1 vitamini karbonhidrat metabolizmasındaki pirüvik asitin parçalanmasında rol oynar, karaciğerde glikojenden glikoz yapımını hızlandırır, yani ensüline paralel bir etkisi vardır. Su metabolizmasındaki rolü de önemlidir. B-1 vitamini eksikliğinden ötürü ortaya çıkan bir sinir sistemi hastalığı olan Beriberi hastalığı genellikle kabuğu alınmış pirinç, kamış şekeri ve kepeksiz unla beslenen ülkelerde çok sık görülür.
Bol karbonhidratlı rejimde ve alkolizmde B-1 vitaminine gereksinim artar.
Süt ve süt türevlerinde, mercimek, fasulye, diğer sebzelerde, fındık, ceviz ve fıstıkta bulunur. B-1 vitamini karbonhidrat metabolizmasındaki pirüvik asitin parçalanmasında rol oynar, karaciğerde glikojenden glikoz yapımını hızlandırır, yani ensüline paralel bir etkisi vardır. Su metabolizmasındaki rolü de önemlidir. B-1 vitamini eksikliğinden ötürü ortaya çıkan bir sinir sistemi hastalığı olan Beriberi hastalığı genellikle kabuğu alınmış pirinç, kamış şekeri ve kepeksiz unla beslenen ülkelerde çok sık görülür.
Üç tipi vardır.
- Kuru beriberi: Kişi zayıftır. Başlıca yıkım organlara giden sinirlerde olduğu için önce bacaklarda güç azalması başlar.
- Yaş beriberi: Genel olarak kabuğu alınmış pirinçle beslenenlerde görülür. Alınan karbonhidrat miktarı arttıkça B-l vitaminine olan gereksinim de artar. Eksikliği nedeniyle kaslarda biriken pirüvik asit ve laktik asit yerel kan damarlarının genişlemesine neden olur.
- İnfantil, Çocuk beriberi: Beriberi tablosu içindeki annenin sütü ile beslenen bebekte görülür. Bebek huzursuzdur ve ödem-li görünür. Kronik şekillerinde ishal, zayıflama, gelişim bozuklukları görülür. Hiç beklenmedik anda bebekte morarma ve taşikardi ortaya çıkar ve bebek 2-3 gün içinde ölür.
Ne tür olursa olsun beriberinin genel tedavisi B-l vitamini kürünün uygulanmasıyla mümkündür. Koruyucu doz olarak günde 5 miligram B-l vitamini verilmelidir. Hem tedavide hem de korunmada B-l vitamininin B kompleks vitaminleriyle birlikte verilmesi öngörülmelidir.