Travers,
Tabanlık,İngilizce: sleeper, traverse.
Üzerine rayların yerleştirildiği, yere enine konulmuş demir, beton veya ağaç parçaların her biri.
Üzerine rayların yerleştirildiği, yere enine konulmuş demir, beton veya ağaç parçaların her biri.
Demiryollarında, üzerine rayların yerleştirildiği, enine konulmuş, belli kalınlıkta betonarme, ağaç ya da demir parçalarından her biri.
Raydan gelen yükleri daha geniş bir yüzeye yayarak balasta ileten, yolun açıklığını saptayıp, koruyan ve yolu yan etkilere karşı ekseninde tutan, rayın altına döşenmiş yol üstyapı malzemesine travers denir. Travers, demiryolu raylarındaki raylar için dikdörtgen şeklinde bir destektir. Genellikle rayların altına dik olarak yerleştirilirler.
Traversler, geleneksel olarak ahşaptan yapıldılar. Ancak günümüzde daha çok öngerilmeli betondan yapılmaktadırlar. Traversler; Ahşap, Demir(Çelik) ve Beton(Öngermeli) olmak üzere çeşitleri vardır.
Ahşap Traversler:
Diğerlerine göre daha iyi yük dağıtmaları nedeniyle zayıf zeminlerde düşük balast yüksekliği sağlar. Fakat ömürlerinin az olması ve maliyetlerinin fazla olması sebebiyle Avrupa’ da kullanılmamaya başlanmıştır. Çevreyi korumak amacıyla ağaçları kesmenin önüne geçmek için kullanımı son dönemde epey azalmıştır. Malzemenin hizmet ömrü sert traverslerde 30-50 yıl arasında değişir. Kayın ve meşe ağaçlarından yapılmaktadır.
Demir(Çelik) Traversler:
Çelik traversler, yumuşak çelikten yapılan bu travers çeşidi günümüzde fazla kullanılmıyor. Hafif olması, elektrik yalıtımı sağlayamaması, bakım güçlüğü ve gürültü oluşturması gibi olumsuz etkenlerden dolayı tercih edilmemektedir. Malzemenin ömrünü daha çok iklim koşulları belirlemektedir. Aşırı nemli olan bölgelerde oksitlenerek çürürler. Nem oranı düşük, balastı iyi yapılmış ve trafiği az olan yerlerde 50 yıl kadar dayanabilir.
Betonarme Traversler:
Son yıllarda kullanımı oldukça artan betonarme travers ülkemizde ve dünyada yaygın olarak kullanılmaktadır. Beton travers üretiminde öngermeli beton yöntemi ile üretilmmektedir. Betonun akışkan olması, kalıp içerisinde şekil verilebilmesi, başlangıçta plastik kıvamda olması ve sonradan sertleşmesi gibi avantajlı özelliklerinden dolayı tercih edilmektedir.