Nizamiye,
Nizamiye Medreseleri,
Büyük Selçuklular zamanında kurulan ve vezir Nizamülmülk' ün adıyla bilinen medreselerdir. Merkezi ve en büyüğü, Bağdat' taki Nizamiye Medresesi olup Amul, Basra, Belh, Herat, Musul, İsfahan, ve Nişabur' da benzerleri vardır.
Bağdat Nizamiye Medreselerinin kurulmasında Alpaslan ve Nizamülmülk' ün ilgi ve çabaları etken olmuş. Bağdat Nizamiye Medreseleri yükseköğretim kurumlarıdır. Öteki medreseler, müderrislerin düzeyine göre orta ya da yükseköğretim sayılmışlardır. Nizamiye medreselerinde esas olarak din, hukuk ve dil öğretimi yapılmıştır. Felsefeye ilgili bilimler çok geçmeden programdan kaldırılmıştır. Felsefeye ilk ciddi tepkinin Bağdat Nizamiye Medresesinde 1091 - 1095 yılları arasında rektörlük ve müderrislik yapan Gazali' den geldigi ileri sürülmektedir. Medreselerin gelir kaynakları esas olarak vakıflardan sağlanırdı. Nizamiye medreseleri devlet parasıyla yaptırılmıştır. Bağdat Nizamiye medreselerindeki müderrislerin Şafi mezhebinden olması şarttır.
Nizamiye medreseleri İlhanlı ve Osmanlı medreseleri ve diğer birçok İslam ülkesi medreselerine örnek olmuştur.
Nizamiye Medreseleri:
Amul, Bağdat, Basra, Belh, Herat, İsfahan, Musul, Nişabur.
