Güneşin Kraliçesi.
(D. 12 Aralık 1900 Budapeşte, Macaristan - Ö. 2 Aralık 1995 Budapeşte, Macaristan)
Macar asıllı Amerikalı biyofizikçi, güneş enerjisi teknolojileri bilim insanı ve mucit.
1900 yılında Budapeşte' da doğdu. Maria Budapeşte' de ilkokulu ve liseyi bitirdi. Daha sonra Budapeşte Üniversitesi' nde okudu ve mezun oldu.
Doktorasını Macaristan' da fiziksel kimya alanında tamamladıktan sonra Amerika Birleşik Devletleri' ne yerleşti. Burada Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde araştırmalar yaptı. Yaptığı bu araştırmalar sonucunda konutlarda kullanılabilen güneş enerjisiyle ısıtma sisteminin mucidi olmuştur. Güneş enerjisi depolama sisteminin kurucularından biri olarak kabul edilir. Güneşin Kraliçesi lakabı ile anılır.
Uzmanlık alanlarından biri, termal enerjiyi depolamak için erimiş tuzlar gibi faz değiştiren malzemeler üzerine yaptığı çalışmadır. II.Dünya Savaşı sırasında, Telkes’in uzmanlığı ABD hükümetinin dikkatini çekti ve Bilimsel Araştırma ve Geliştirme Ofisi’ne sivil danışman olarak görevlendirilmesini sağladı. Askerlerin zor durumlarda temiz su bulmasını sağlayan, güneş enerji ile çalışan suyu tuzdan arındırma makinesi geliştirdi. Aynı zamanda bu icat Virgin Adaları’ ndaki su sorunlarının çözülmesine yardımcı oldu.Teknolojiden yoksun insanların kullanımı için, güneş enerjisi ile çalışan bir fırın geliştirmek amacıyla Ford Vakfı’ ndan hibe aldı. Yoksul kurak bölgelerdeki köylülerin kullanımı için ideal güneş enerjisini kullanarak ısıtılabilecek ilk ucuz ve kolay işletilen fırını tasarladı.
1980 yılında ABD Enerji Bakanlığının tamamen güneş enerjisiyle çalışan ilk evi geliştirmesine ve inşa etmesine yardımcı oldu. Kariyeri boyunca yirmiden fazla patent aldı. Kadın Mühendisler Derneği Başarı Ödülü’ nü alan ilk kişiydi. Teksas’ da birçok okula adı verildi.
Aldığı Ödüller:
1945 - OSRD Tuzdan Arındırma Ünitesi Başarı Sertifikası
1952 - Kadın Mühendisler Derneği Ödülü
1977 - Amerikan Güneş Enerjisi Topluluğu, Charles Greeley Abbot Ödülü
2012 - Ulusal Mucitler Onur Listesi
Uzmanlık alanlarından biri, termal enerjiyi depolamak için erimiş tuzlar da dahil olmak üzere faz değiştirme malzemeleriydi. Materyallerinden biri Glauber tuzu (sodyum sülfat) idi. İçme suyu toplamak için güneş enerjisi ve yoğuşma enerjisi kullanan kurtarma botlarında kullanılan minyatür bir tuzdan arındırma ünitesi ve harika pratik termal cihazların mucidi.
1970 yılında Teksas' a taşındı ve daha sonra Northrup Solar(ARCO Solar) ve BP Solar gibi birçok yeni kurulan güneş enerjisi şirketlerine danışmanlık yaptı.
Uzmanlık alanlarından biri, termal enerjiyi depolamak için erimiş tuzlar gibi faz değiştiren malzemeler üzerine yaptığı çalışmadır. II.Dünya Savaşı sırasında, Telkes’in uzmanlığı ABD hükümetinin dikkatini çekti ve Bilimsel Araştırma ve Geliştirme Ofisi’ne sivil danışman olarak görevlendirilmesini sağladı. Askerlerin zor durumlarda temiz su bulmasını sağlayan, güneş enerji ile çalışan suyu tuzdan arındırma makinesi geliştirdi. Aynı zamanda bu icat Virgin Adaları’ ndaki su sorunlarının çözülmesine yardımcı oldu.Teknolojiden yoksun insanların kullanımı için, güneş enerjisi ile çalışan bir fırın geliştirmek amacıyla Ford Vakfı’ ndan hibe aldı. Yoksul kurak bölgelerdeki köylülerin kullanımı için ideal güneş enerjisini kullanarak ısıtılabilecek ilk ucuz ve kolay işletilen fırını tasarladı.
1980 yılında ABD Enerji Bakanlığının tamamen güneş enerjisiyle çalışan ilk evi geliştirmesine ve inşa etmesine yardımcı oldu. Kariyeri boyunca yirmiden fazla patent aldı. Kadın Mühendisler Derneği Başarı Ödülü’ nü alan ilk kişiydi. Teksas’ da birçok okula adı verildi.
Aldığı Ödüller:
1945 - OSRD Tuzdan Arındırma Ünitesi Başarı Sertifikası
1952 - Kadın Mühendisler Derneği Ödülü
1977 - Amerikan Güneş Enerjisi Topluluğu, Charles Greeley Abbot Ödülü
2012 - Ulusal Mucitler Onur Listesi
Maria Telkes, 2 Aralık 1995 yılında, 94 yaşında Macaristan, Budapeşte'de öldü.
