Şanghay İşbirliği Örgütü.
(Shanghai Cooperation Organisation)
Şanghay Beşlisi.
Şanghay Paktı,
(SCO - ŞİÖ).
Şanghay İşbirliği Örgütü, Asya’nın en büyük ve stratejik ittifaklarından birisidir.
Şanghay İşbirliği Örgütü'nün Çin, Rusya, İran, Kırgızistan, Tacikistan, Kazakistan, Özbekistan, Hindistan, Pakistan olmak üzere 9 üyesi vardır. Örgütün tam üyelerinin yanı sıra Türkiye, Azerbaycan, Sri Lanka, Ermenistan, Kamboçya, Nepal, Suudi Arabistan, Mısır ve Katar’dan oluşan Diyalog Ortağı Ülkeleri var.Ayrıca, Afganistan, Moğolistan ve Belarus’tan oluşan Gözlemci Ülkeler yer alır.
Örgütün amacı; karşılıklı güven, iyi komşuluk ve dostluk ilişkilerinin güçlendirilmesi, bölgesel barış, güvenlik ve istikrarın korunması için ortak çaba sarf edilmesi, terörizm, köktencilik, ayrılıkçılık, örgütlü suçlar ve yasadışı göçle ortak mücadele edilmesi, ayrıca siyaset, ekonomi, bilim ve teknoloji, kültür ve eğitim, enerji, çevre konularında işbirliğinin geliştirilmesi olarak açıklanıyor.
Şanghay işbirliği örgütü, ilk olarak 1996 yılında Çin, Rusya, Kırgızistan, Tacikistan ve Kazakistan tarafından üye ülkeler arasında güvenin arttırılması, sınır bölgelerinin silahsızlandırılması ve bölgesel işbirliğinin teşvik edilmesi amacıyla Şanghay Beşlisi adıyla kuruldu. 14-15 Haziran 2001 tarihlerinde Şanghay’da düzenlenen devlet başkanları zirve toplantısında, Şanghay Beşlisi’nin bölgesel bir teşkilat haline dönüştürülmesi kararlaştırıldı. Yine bu zirvede Özbekistan’ın da ittifaka katılması onaylandı. Bu 6 altı ülke tarafından Şanghay İşbirliği Örgütü’nün Kurulmasına Dair Deklarasyon imzalandı.
Türkiye, 6-7 Haziran 2012 tarihlerinde Örgütün Pekin’de düzenlenen Devlet Başkanları Zirvesi’nde oybirliğiyle Diyalog Ortaklığı’na kabul edildi.
