Madeni eşyalar (gümüş gibi) üstüne oyulmuş desenleri doldurmakta kullandıkları siyah renkli, kükürtlü metal alaşıma verilen ad ...

Savat,
(Niello),
Madeni eşyalar (çoğunlukla gümüş) üstüne oyulmuş desenleri doldurmakta kullandıkları siyah renkli, kükürtlü metal alaşımıdır. Savat ın kelime anlamı kara demektir. Savat adını sebat etmekten alan ve oldukça zahmetli işçiliği olan sanattır.  Belli oranda kükürtle gümüş ve bakır ya da kükürtle kurşun ve bakır karıştırılarak hazırlanır. Potada eritilen karışım soğutulur. Sonra havanda dövülerek toz haline getirilir. Bu toz, işlenecek eşyanın üstündeki yuvalara doldurularak alçak ısıda fırınlanır. Toz halindeki alaşım ısı ile sıvılaşır. Yuvanın içine yayılarak zemine sıkıca yapışır. Eşya soğuduktan sonra cilalanarak parlatılır. Trablus toprağı denen silisyumlu kil ve zeytinyağı karışımı ile cilalanarak parlatılır. 

Savat tekniği; İslam maden sanatında geniş ölçüde kullanılmıştır. Özellikle Türkistan, İran, Kafkasya ve Doğu Anadolu'ya ait gümüş eserlerin üzerinde Niello tekniği ile süslemeye sık sık rastlanır. Türkiye’de savat, yalnız altın ve gümüş üzerinde kullanılmış, bakır ve pirinç gibi madenlerde hiçbir zaman kullanılmamıştır. 

Ülkemizde üç savat türü vardır. 
  1. Düz, 
  2. Perdaz (tırtıllı) 
  3. Şikaf ( çukur oyulmuş süslemeli) savat.

Popüler Yayınlar

İzleyiciler

BULMACA ANSİKLOPEDİSİ