Ayastefanos’daki Rus Abidesinin Yıkılışı,
Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’na girdiği yıl çevrilen, Türk sinema tarihinin bilinen ilk filmi ve senaryosudur. Osmanlı ordusunda yedek subay olarak görev yapan Fuat Uzkınay tarafından 14 Kasım 1914 tarihinde çekilmiştir. Film 150 metrelik bir belgeseldir. Filmdeki tüm olay Ayastefanos’ taki Rus anıtının yıkılışıdır.
Sinema tarihimize ilk film olarak geçmiş. Filmin hiçbir kopyası günümüze ulaşamamış, bir nakil sırasında kaybolduğu bildirilmiş. Ayastefanos Rus Anıtı çok kişinin zannettiği gibi Yeşilköy’de değildir. 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı bitip Ruslar Yeşilköy’ü terk ettikten çok sonra yaptırılmıştır. 1894 yılında Ruslar, Osmanlıdan başka bir yaptırım isterler. O da 1877-1878 Savaşı sırasında ölen Rus askerleri için bir anıt yapılmasıdır. Değişik yerlerden ölen Rus askerlerinin kemikleri toplanacak ve Ayastefanos’ta yarı kilise, yarı anıt şeklinde yapılacak bir yapıda toplu olarak gömülecektir. Osmanlı bu yaptırıma da boyun eğer. Sözleşme imzalanarak Florya sırtlarında, Şenlikköy mevkinde yapılarak, 1894 yılında anıt muazzam bir törenle açılır. Yapının çan kulesi Ruslara özgü soğan kubbesi şeklinde yapılır. Anıtın içinde ve dışında yer alan tüm duvar tabloları, Çar’ın kendi ressamları tarafından özel olarak yaptırılmıştır.
I. Dünya Savaşı başladığında ve Rusya’ya savaş açıldığında 1877-1878 yenilgisinin anısını taşıyan ve Ruslar tarafından zorla yaptırılan bu yapıt 14 Kasım 1914 tarihinde yıkıldı. Yıkıma ilişkin yazılı kaynaklardan son derece görkemli bir yapı olduğu, binanın iç yüzünde savaşta ölen askerlerin adlarının işlendiği nişlerin sıralandığı, kemiklerin mahzenlere doldurulmuş olarak korunduğu, rahip ve muhafızlar için özel hacimlerin düzenlenmiş olduğu anlaşılmaktadır. Yıkım, on iki kagir ayak tarafından taşındığı belirtilen son platforma yerleştirilen tahrip kalıplarıyla gerçekleştirilmiştir. Yıkımdan önce, çanlar indirilmiş ve Askeri Müze’ye gönderilmiş, binadaki eşya polis müdüriyetine teslim edilmiştir. Bunlar arasında bilinen en önemli parça, yapının pirinç ve altın yaldızlı maketidir. İkona ve benzeri dini eşyalar Rus rahiplere verildi. Türk sinemasının doğum günü, ülkenin 1. Dünya Savaşı’na resmen savaşa girdikten 3 gün sonrası 11.Kasım'da oluyor. Çekilen ilk film, Osmanlı’nın 93 Harbi’nde Ruslara karşı yenilgisinin acı bir hatırası olan Ayastefanos’daki (Yeşilköy) Rus Abidesi’nin yıkılışını belgeleyen film oldu.
I. Dünya Savaşı başladığında ve Rusya’ya savaş açıldığında 1877-1878 yenilgisinin anısını taşıyan ve Ruslar tarafından zorla yaptırılan bu yapıt 14 Kasım 1914 tarihinde yıkıldı. Yıkıma ilişkin yazılı kaynaklardan son derece görkemli bir yapı olduğu, binanın iç yüzünde savaşta ölen askerlerin adlarının işlendiği nişlerin sıralandığı, kemiklerin mahzenlere doldurulmuş olarak korunduğu, rahip ve muhafızlar için özel hacimlerin düzenlenmiş olduğu anlaşılmaktadır. Yıkım, on iki kagir ayak tarafından taşındığı belirtilen son platforma yerleştirilen tahrip kalıplarıyla gerçekleştirilmiştir. Yıkımdan önce, çanlar indirilmiş ve Askeri Müze’ye gönderilmiş, binadaki eşya polis müdüriyetine teslim edilmiştir. Bunlar arasında bilinen en önemli parça, yapının pirinç ve altın yaldızlı maketidir. İkona ve benzeri dini eşyalar Rus rahiplere verildi. Türk sinemasının doğum günü, ülkenin 1. Dünya Savaşı’na resmen savaşa girdikten 3 gün sonrası 11.Kasım'da oluyor. Çekilen ilk film, Osmanlı’nın 93 Harbi’nde Ruslara karşı yenilgisinin acı bir hatırası olan Ayastefanos’daki (Yeşilköy) Rus Abidesi’nin yıkılışını belgeleyen film oldu.
