Deray,Derail,
Derayman,
Raydan çıkma,
Raydan çıkarmak,
Treni raydan çıkarmak.
Demiryollarında lokomotif ya da vagonlarının ray dışına (deray) çıkmasıdır.
Deraymanlar oluşum şekillerine göre aşağıdaki 5 ana grupta toplanabilir:
1. Tekerlekte yük boşalması deraymanı;
Hareket halinde bulunan bir lokomotif veya vagonda yükün tekerleklere eşit olarak dağılması beklenir. Ancak yatay ve düşey kurp bulunan kesimlerde, kurp içine doğru olan tekerleklere daha fazla yük iletimi gerçekleşir. Ayrıca, bojilerdeki süspansiyon sistemlerinin yapısı gereği, tekerleklere iletilen yükler farklılık gösterebilir.
Vagonun herhangi bir tekerleğine yük iletiminin kesilmesi tekerleğin havalanmasına ve dolayısıyla da deraymana yol açabilmektedir.
2. Buden tırmanması deraymanı;
Tekerlek budeninin, ray mantarına tırmanıp, rayı terketmesi sonucu gerçekleşen derayman türüdür.
3. Gövde/boji etkisi nedeniyle derayman;
Gövde ile boji arasındaki etkileşimdir. Özellikle kurplu kesimlerde şasi ve bojide meydana gelen dönme açıları, taşıtın kolaylıkla yoldan çıkmasına sebep olabilmektedir. Ayrıca gelen bir etki nedeniyle gövde/bojinin birbirinden bağımsız yanal hareketi de deraymana sebep olabilmektedir.
4. Ekartman bozukluğu deraymanı;
1435 mm.'lik hat genişliğinde oluşan sapmalar deraymana sebep olabilmektedir. Ekartman adı verilen hat genişliğindeki değişimler nedeniyle oluşan deraymanların temel nedenleri taşıt genişliği hataları, yol biçimindeki büyük yapısal hatalar, yolda oluşan ekartman hataları ve personel hataları olarak sıralanabilir.
5. Engelleme deraymanı;
Taşıt seyir halinde bulunurken, yol ¸üzerinde bulunabilecek engeller deraymana sebep olmaktadır.
Ray,
Fr. rail,
İng. rail,
Tren, tramvay vb. taşıtlarda tekerleklerin üzerinde hareket ettiği demirden yol.
Deray,
