Dabak,
Şap hastalığına verilen bir başka ad,
Halk dilinde Şap hastalığı.
Şap, çift toynaklı hayvanlarda görülen viral bir hastalıktır. Şap hastalığı, koyun, keçi ve sığırların, ağız, tırnak aralarında olan bir hastalık. Halk arasında Tabak Hastalığı olarak tanınan şap, bütün çift tırnaklı
hayvanlara kolayca bulaşabilen bir hastalıktır. Aft Humması, ayak-ağız hastalığı isimleri de kullanılmaktadır. Sığırlar, domuzlar, koyunlar ve keçiler hastalığa çok çabuk yakalanırlar. Bunun yanı sıra hayvanat bahçesindeki bazı hayvanlarla doğal hayattaki kirpi, fare, ceylan gibi hayvanlar da bu hastalığa yakalana bilmektedir.
Virüs adı verilen çok küçük bir
mikrop tarafından meydana getirilir. Çok bulaşıcı ve hızla yayılan bir
hastalıktır. Hastalık her yıl dünyanın bir çok ülkesinde salgınlar yapmaktadır.
Hastalığın etkeni olan virüsün 7 tipi ve bir çok alt tipi olduğundan hastalıkla
mücadeleyi zorlaştırmaktadır.
Hayvanlarda bulaşma; direkt ve indirekt yolla olmaktadır. Direkt yolla bulaşmada sağlam
hayvanların hasta hayvanlarla bir arada bulundurulması, indirekt yolla
bulaşmada; bulaşık yem, su, altlık, çoban, bakıcılar ve nakil vasıtaları ile
olmaktadır.
Virüs ilk olarak hayvanın boğaz bölgesine yerleşir, burada çoğalır. Ortalama
2-7 günlük bir kuluçka döneminden sonra kana karışır. Şap hastalığına karşı
duyarlı organlar olan ağız mukozası, diş etleri, dil, ayaklar ve memede
veziküllerin (İçi su dolu kesecikler) meydana gelmesi ile hastalığın belirtileri
ortaya çıkar.
Hastalığa yakalanan hayvanların ağızdan ip gibi salya akar. Ateş 1-2 gün 40 dereceye çıkar. Hayvanların dil, diş etleri, dudaklarında görülen veziküller üç gün içerisinde patlar, yerinde erozyonlar (tahribat) şekillenir. Hastalık 15-20 gün içerisinde iyileşir. Hastalık insanlara da bulaşabilir. Ağız ve parmak aralarında küçük veziküller meydana gelir.
Hastalığa yakalanan hayvanların ağızdan ip gibi salya akar. Ateş 1-2 gün 40 dereceye çıkar. Hayvanların dil, diş etleri, dudaklarında görülen veziküller üç gün içerisinde patlar, yerinde erozyonlar (tahribat) şekillenir. Hastalık 15-20 gün içerisinde iyileşir. Hastalık insanlara da bulaşabilir. Ağız ve parmak aralarında küçük veziküller meydana gelir.
Tabak(Şap) hastalığında koruyucu önlemler;
- Bir yaşına kadar olanlara 4 ayda bir, bir yaşından sonra 6 ayda bir kombine aşılar yapılmalıdır. Aşılar soğuk zincir içerisinde taşınmalı ve kurallara uygun tatbik edilmeli
- Yeni satın alınan hayvanlar en az 10 gün karantinaya alınmalı.
- Ahırlara hayvan bakıcısından başkasının girmemesi, bakıcının ahırda özel elbise, çizme kullanması
- Sağım öncesi ve sonrası malzemelerin mutlaka sıcak su ile yıkanması
- Hastalıklı bölgelerden asla hayvan alınmamalı
- Ölen hayvanların yakılarak yahut derin çukurlara gömülüp üzerine kireç dökülmeli,
Dabak kelimesinin diğer anlamları;
Ham deriyi işleyen (kimse) anlamındadır.
Boynuzsuz keçi vb. hayvan.
Yaşlanmış ağaç.
Dalları kesilmiş ağaç gövdesi.
Yemek tabağı.
Tabaka, yaprak.
