Şahdeniz,
Hazar Denizi,Hazar Denizi Avrupa ve Asya Kıtaları arasında dünyanın en büyük iç denizidir.
Eski
adı Casprum veya Hyracnıum Mare’dir.
Hazar Denizi İran, Türkistan, Kazakistan, Azerbaycan, Rusya Federasyonuna aittir. Uzunluğu 1200, genişliği 300 kilometredir. Açık denizlerle irtibatı yoktur. Bu yüzden de su seviyesi devamlı değişir.
Hazar Denizi İran, Türkistan, Kazakistan, Azerbaycan, Rusya Federasyonuna aittir. Uzunluğu 1200, genişliği 300 kilometredir. Açık denizlerle irtibatı yoktur. Bu yüzden de su seviyesi devamlı değişir.
1930
ile 1957 seneleri arasında denizin seviyesi normalden 26 m alçalmıştır. Su seviyesinin deniz seviyesinden aşağıya düşme sebebi, buharlaşma artarken
yağışların da azalmasıdır.
Bir de, denize dökülen suların % 80’ ini sağlayan
Volga Nehrinin sulama ve endüstride kullanılma maksatlarıyla başka yöne kanalize
edilmesi mühim bir sebeptir. Su seviyesini normal hale getirmek için yapılan
gayretler neticesiz kalmıştır. Kuzey kesimi sığdır. Burada mersinbalığı çok
çıkar. Bundan bol miktarda havyar elde edilir. En derin yeri 978 m olup,
güneydedir. Suyu tuzludur. Ortalama tuz oranı % 0,13’ tür. Sülfat oranı da
yüksektir. Doğu kıyılarındaki geniş sığ bir bölgede sodyum sülfat yatakları
bulunmaktadır. Hazar Denizi kış ayları hariç ana ulaşım güzergahıdır.
Buradaki önemli limanlar Bakü, Kasnovodik ve Volga deltasında Astrakhan’ dır. Bunlar arasında demiryolu bağlantısı vardır. İran’a ait kısımda en önemli liman Bender Sah’tır.
Hazar Denizine dökülen belli başlı ırmaklar şunlardır;
Buradaki önemli limanlar Bakü, Kasnovodik ve Volga deltasında Astrakhan’ dır. Bunlar arasında demiryolu bağlantısı vardır. İran’a ait kısımda en önemli liman Bender Sah’tır.
Hazar Denizine dökülen belli başlı ırmaklar şunlardır;
Volga, Ural, Emba , Etrak, Kuma, Terek, Sulak, Samur, Kur, Astara çayı, Kızıl ören ırmağının Gılan ve Sefidrüd kolları.
Kaynak: Rehber Ansiklopedisi
