Kapok,
(Ceiba pentandra gaertn),
Silk cotton.
Java kapoğu,
Kapok ağacı;
Tropik Amerika, Doğu Afrika, Batı Afrika, Hindistan, Seylan, Cava Adası, Sumatra, Filipinler ve Endonezya’ nın doğal bitkisidir. Tropik iklimin hakim olduğu bölgelerde yetişir. Ekvatorun 15 derece kuzey ve güneyinde kalan bölgelerde iyi kapok ürünü elde edilir. Deniz seviyesinden 450 m kadar yükseklekte yetişenleri en fazla verim ve kalitede ürün verenlerdir.
Sarı renkli, yumuşak ve dayanıksız bir elyaftır. Ancak yatak ve yastık yapımında ve dolgu maddesi olarak kullanılır.
Elyaf, yapısındaki delikler yüzünden iyi bir hava izolasyonu sağlar. Çeşitli literatürde kapok adı altında değişik liflerden söz edilmekte ise de esas kapok lifleri Bombaceae familyasına dahil Ceiba pentandra gaertn Den elde edilen liflerdir. Bu bitkiden elde edilen liflere Kapok veya Java kapoğu denilmektedir.
Kapok lifleri tek hücredir Mikroskopta, uzunluğuna ince kordelalar şeklinde görülür. Enine kesiti ise oval veya yuvarlaktır. Olgun olmayanlar, pamuk liflerinin olgun olmayanları gibi, yani çubuk şeklinde görülür. Olgun liflerde dahi lumen geniş, çeper dardır. Lif uzunluğu 7-32 mm, ortama 18 mm, lif inceliği 30-36 mikrondur. Kapok lifleri son derece parlak, krem-sarı renkte, ipeğimsi bir görünüşe sahiptir.
Özgül ağırlığı 30 santigrad dercede 0.0388 gr/cm3, olup çok hafiftir. Kapok lifleri nem ve su çekme özelliği olmadığından ve hafif olmaları nedeni ile can yeleklerinde, can kurtaran yelek ve simitlerinde kullanılır. 1 kg kapok, 35 kg'lık bir ağırlığı rahatça su üzerinde tutar. Yatak, şilte, yastık, mobilyalarda da dolgu olarak kullanılır. Ayrıca pilot elbiselerinin yapımında da kullanılmaktadır. Sıcaklığı geçirimi düşük olduğundan izole edici olarak kullanılır. Ses izolasyonunda da tercih edilir. Suda ıslanmaz.
Hint Kapoğu:
Hint Kapoğu,
Bombax malabaricum L.,
Hint kapoğu bitkisi Hindistan' da Batı Gand’ ın ormanlık bölgelerinde, Madras’ da tapınak bahçelerinde yetişmektedir. Bu yörenin Semai ağacı olarak bilinmektedir. Bu ağaçtan elde edilen liflere,Hint kapoğu denir.
