Cemal Nadir Güler,
(13 Temmuz 1902 - 27 Şubat 1947),
Karikatürist.
Amcabey, Efruz Bey, Dalkavuk, Akla Kara, Yeni Zengin gibi tiplerin yaratıcısı.
Amcabey, Efruz Bey, Dalkavuk, Akla Kara, Yeni Zengin gibi tiplerin yaratıcısı.
Dünyaca ünlü karikatürist Bursa’nın güldüren yüzü Cemal Nadir 1902 (1882) yılında Bursa’da Bulgaristan göçmeni bir ailenin çocuğu olarak doğdu. İlk ve orta öğretimini Bilecik ve Bursa’da tamamladı. Babıali'deki 'Papağan' gazetesine bir süre çizen Nadir, aldığı parayla geçinemez ve gerisin geri Bursa'ya döner. Bu arada evlenir.
Bursa’da gençlik yıllarında makinistlik ve tabelacılık yapan Cemal Nadir, bir süre bazı okullarda resim öğretmenliği de yaptı. Sinema Mecmuasında reklam karikatürleri; atasözlerini tersyüz ederek oluşturduğu 'yazı ile karikatürler çizer. Cemal Nadir’in karikatürleri Diken dergisinde yayınlandı. Akbaba adlı mizah dergisinde karikatürleri yayınlandı. Türkiye’ nin ilk modern karikatüristi Cemal Nadir, 1928 yılında itibaren Akşam ve Cumhuriyet gibi günlük gazetelerde karikatür çizdi.
Türkiye’de karikatürün tanınıp sevilmesinde büyük katkıları olan Cemal Nadir, yarattığı Amca Bey tiplemesi ile ünlenmiştir. Ayrıca Efruz Bey, Akla Kara, Dalkavuk gibi günlük olayları,kendine özgü bir biçimde ince bir güldürü ve yergi çizgisinde yorumlayan tipleri yaratmış; radyo skeçleri yazmıştır. Ünü, ülke dışına taşan karikatüristin yurt dışında da bazı ödülleri vardır. İstanbul’ da Akşam Gazetesi’nin bulunduğu sokağa ölümünden sonra adı verildi. Bursa’da da Kültür Park’ta heykeli dikilmiş, bir galeriye de adı verilmiştir.
Adına uluslar arası karikatür yarışmaları düzenlenen sanatçının Amcabey’ le Göze, (1932) Karikatür Albümü, (1933) Karikatür Albümü (1939) Ak’la Kara (1940) Dalkavuk,(1943) Seçme Karikatür Albümü, (1944) Harp Zenginleri, (1945) Siyasi Karikatürler, (1946) Amcabey (1946) ve Yüz Karası gibi çok sayıda albümü yayınlanmıştır.
Cemal Nadir, 1947 yılında İstanbul’da yaşamını yitirmiştir. Cenazesi İstanbul'da Zincirlikuyu mezarlığında defnedilmiştir.
