Amauta,İnka toplumu zirvedeyken altı milyondan fazlaydı. Kabile, Paraca’ lar gibi, başka kabileleri fethedip genişledikçe, İnkalar yalnızca her fethettikleri kabilenin yönetici sınıfını kendi kültürlerine entegre ederek pekişmekle yetinmeyip, ortak bir lisan da geliştirmişlerdir. Bu lisana da Quechua adını vermişlerdir. Bu her zaman uygulanan entegrasyon, her katılan kabilenin tarihini, mitini, efsanesini kapsamaktaydı; hikâyeler kasıtlı olarak birleştiriliyor, birbirlerine uyarlanıyor veya bazen de değiştiriliyor, yanlışlıkla karıştırılıyordu. Bu uygulama ise İnkaların organizasyon ve yapılanma arayışının özelliğiydi.
Amauta’lar (bilgelerden oluşan özel bir sınıf) halkların adet ve göreneklerini, tarih ve efsanelerini inceleyerek, mitleri (gerekli olan zaman ve durumlarda inancın doğurduğu mucizeleri gerçekleştirmek veya örnek teşkil etmeleri veya onay ve yaptırımı birbirinden ayırabilmek amacıyla) tekrar tanımlıyorlardı.
Bu dönemde bile Aymaran’ lar Titikaka Gölü etrafında yerleşmişlerdir. Kadim dönemlerdeki başka yerlerden göçlerinin ve buradaki halkı boyun eğdirerek göçe zorlamalarının arkeolojik izleri hâlâ duruyor. Arkeolojik bulgular da Aymaran’ların bu bölgelere daha sonradan başka bölgelerden göç ettiklerini desteklemektedir.
