Şeker üretiminde üretiminde billurlaşan şeker alındıktan sonra kalan posa...

Melas, 
Fr. melasse, 
İng. melasses.
Şeker üretiminde, billurlaşan şeker alındıktan sonra kalan şekerli posa.
Şekeri, örüt şeker olarak ayrılmış olan şuruptan geri kalan ve % 50 şeker içeren kahverenkli koyu sıvı.

Şeker kamışı veya şeker pancarından şeker üretimi sırasında geriye kalan atık.
Şeker pancarı veya şeker kamışından şeker elde edilirken oluşan, koyu ve zor akıcı pekmez görünüşlü, suda çözülebilen karbonhidrat bakımından zengin şeker sanayi yan ürünü.

Alkol, maya ve yem sanayinde temel hammadde durumundadır. Ayrıca ucuz olduğu için sitrik asit fermentasyonunda hammadde olarak kullanılır. Sitrik asit, gıda sanayinde koruyucu madde ve limon tuzu olarak da kullanılır. İşlenen pancarın % 4’ ü oranında melas elde edilir.
Şeker Fabrikalarında şeker pancarı ve şeker kamışı üretiminde fabrikasyon kademesinde şekerin fabrikasyona geri alınamayan son şurubudur. Türkiye'de şeker kanunu gereği kota uygulaması sonucu melas üretimi giderek azalmaktadır. Melas hayvancılıkta (düşük sakkaroz oranlı melas) kömür sanayinde, gübre yapımında, yem üretiminde ve alkol üretiminde kullanılır.

Şeker üretiminde, artık olarak ele geçen şekerli, kahverengimsi kıvamlı sıvı. Dünyada melasın çoğu Küba, Brezilya ve Hindistan gibi sıcak iklimli ülkelerde yetişen şekerkamışından elde edilir. Şeker Pancarı melası ise daha çok ılıman iklime sahip BDT, Amerika, Almanya, Fransa ve diğer ülkelerde üretilir. 

Şekerkamışı melası: 
Şekerkamışından ham şeker elde edilirken, santrifüj ismi verilen döner makineler yardımıyla kamış melası, şeker kristallerinden ayrılır. Bu işlem üç kademede yapılır. Ele geçen ilk porsiyon, sonrakilerden daha açık renkli ve sakkarozca da daha zengindir. Üçüncü ve genellikle sonuncu olan porsiyon, kıvamlı, koyu renkli ve ağır bir tattadır. Bu porsiyon şekerin kristallendirilerek ekonomik olarak elde edilebildiği son porsiyondur.

Açık renkli ilk melas yaklaşık % 65 karbonhidrat, % 24 su, % 6 kül ve az nispette minerallerle B grubu vitaminlerden müteşekkildir. Koyu renkli son porsiyon melas ise % 55 karbonhidrat, % 24 su, daha yüksek yüzdede (öncekine göre) mineral ve vitaminler ihtiva eder. Keza bu melas daha çok besin ihtiva eder.

Açık melas genel olarak şekerlemede, koyu melas ise sığır, koyun ve at yemlerinde kullanılır. Endüstride melas alkollü içki ve birtakım kimyevi maddelerin üretiminde kullanılır.

Şeker pancarı;
İnsan yaşamının her döneminde çok önemli bir temel besin maddesi olan şeker ülkemizde şeker pancarından üretilmektedir.  Şeker pancarı dekar başına yüksek verim ve gelir getirmektedir.  Şeker pancarının bir başka yönü de Çok yüksek, önemli bir ön bitki etkisine sahip olmasıdır. Bu yönüyle de toprak verimliliğinin yükselmesini dolayısıyla diğer kültür bitkilerinin veriminin artmasını sağlar. Bu kadar önemli olan şeker pancarının bol ve kaliteli olması için, yetiştirme tekniğinin iyi bilinmesi gerekir.

Şeker Pancarı melası: 
Santrifüjler pancar melasını, buharlaştırma işlemi ile elde edilen şeker kristallerinden ayırmada kullanılır. Pancar melasının, kamış melasına nazaran daha az vitamini vardır. Tadı da iyi değildir. Kullanılma sahası, başlıca hayvan yemi ve alkollü içkiler olmaktadır.

Popüler Yayınlar

İzleyiciler

BULMACA ANSİKLOPEDİSİ