Haydar Alirıza oğlu Aliyev.
(D. 10 Mayıs 1923 Nahçıvan - Ö. 12 Aralık 2003 Amerika)
Azerbaycan Cumhuriyeti' nin üçüncü cumhurbaşkanı.
Nahçıvan Yüksek Meclisi' nin 3. Başkanı.
Azerbaycan' ın şimdiki cumhurbaşkanı İlham Aliyev' in babası.
Azerbaycan' ın Ümummilli lider ve Ulu önder unvanları ile anılır.
Haydar Aliyev, Sovyetler döneminde en üst makamlarda bulundu.
Haydar Aliyev, 10 Mayıs 1923 yılında Azerbaycan Nahcivan Özerk Cumhuriyeti' nde doğdu. Nahçıvan Pedagoji Teknik Lisesi' nde okudu. Azerbaycan Sanayi Enstitüsü' nde mimarlık ve Azerbaycan Devlet Üniversitesi' nde tarih bölümünü bitirdi.
Haydar Aliyev, 1948 yılında göz doktoru Zarife Aliyev ile evlendi. Zarife Aliyev 1985 yılında hayatını kaybetti. Haydar Aliyev' in İlham ve Sevil adında iki çocuğu bulunur. İlham Aliyev, Azerbaycan' ın göredeki cumhurbaşkanıdır.
1969 yılında Azerbaycan Komünist Partisi Merkez Komitesi Birinci Sekreteri seçildi. 1982 yılında Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi Politbüro üyeliğine seçildi. SSCB Bakanlar Kurulu Başkanı Birinci Yardımcısı görevine getirildi ve milletvekili olarak 20 yıl göre yaptı. Haydar Aliyev, SSCB Yüksek Sovyeti Başkanı Yardımcısı olarak da 5 yıl çalıştı.
1987 yılında, Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi Politbüro’ nun Genel Sekreteri olan Mihail Gorbaçov‘ un yürüttüğü Perestroyka ve Glasnost politikalarını protesto ederek görevinden ayrıldı.1991 yılında Sovyetler Birliği Komünist Parti üyeliğinden istifa etti.
Haydar Aliyev, Azerbaycan' a, Nahçıvan' a döndü. Azerbaycan Yüksek Sovyeti milletvekili olarak görev yaptı. 1991 ile 1993 yılları arasında Nahcivan Otonom Cumhuriyeti Yüksek Meclisi Başkanlığı ve Azerbaycan Cumhuriyeti Yüksek Sovyeti Başkanlığı gibi görevlerde bulundu. 1992 yılında Yeni Azerbaycan Partisi’ nin parti başkanı seçildi. 1993 tarihinde Haydar Aliyev, Milli Meclis’ in kararı doğrultusunda Azerbaycan Cumhurbaşkanı olarak göreve getirildi ve 3 Ekim 1993 tarihinde halk cumhurbaşkanı olarak Haydar Aliyev' i seçti. 11 Ekim 1998 tarihinde gerçekleştirilen genel seçimlerde de Haydar Aliyev, oyların %76’ sını alarak bir kez daha Azerbaycan Cumhurbaşkanı seçildi. 15 Ekim 2003 tarihindeki seçimde aday oldu. Ancak sağlık sorunları nedeniyle adaylığını İlham Aliyev lehine geri çekti.
Cumhurbaşkanlığı döneminde referandumla evrensel demokratik değerleri yansıtan anayasanın kabul edilmesiyle Aliyev, idam cezasını kaldırdı.
Aldığı ödüller;
Haydar Aliyev 4 kez Sovyetlerin Lenin Nişanı’ nı aldı. Aliyev, Kırmızı Nişan gibi Sovyetlere ait birçok nişan daha kazandı ve iki defa Sosyalist Kahraman ilan edildi.
Haydar Aliyev 4 kez Sovyetlerin Lenin Nişanı’ nı aldı. Aliyev, Kırmızı Nişan gibi Sovyetlere ait birçok nişan daha kazandı ve iki defa Sosyalist Kahraman ilan edildi.
Haydar Aliyev' e 13 Nisan 1999 yılında Türkiye Cumhuriyeti’ nin Atatürk Barış Nişanı verildi.
Haydar Aliyev 12 Aralık 2003 yılında Amerika' da öldü.
15 Aralık 2003 tarihinde Bakü' deki Fahri Hiyaban' da defnedildi.
1997 yılında Ukrayna’ da Yaroslav Nişanı, 2001 yılında Moskova Devlet Üniversitesi tarafından Fahri Profesörlüğü ve 2003 yılında Rusya’ nın en büyük ödüllerinden olan Mukaddes Apostol Andrey Pervozvannı Nişanı verildi.
Haydar Aliyev 12 Aralık 2003 yılında Amerika' da öldü.
15 Aralık 2003 tarihinde Bakü' deki Fahri Hiyaban' da defnedildi.
