Tevfik Kolaylı,
(D. 24 Mart 1879 Bodrum, Muğla - 28 Ocak 1953; İstanbul)
Taşlamalarıyla tanınan Türk neyzen ve şair.
Taşlama kitaplarının yanı sıra, çeşitli taksimler ve saz semailerinin bestecisi olarak da bilinir.
Osmanlı döneminde istibdada karşı, Cumhuriyet yıllarında ise devrimlere karşı gelenlere hicvini kullanmış; haksızlığa, yolsuzluğa ve yozlaşmışlığa karşı şiirler yazmıştır.
Bektaşi tekkesine mensup olmuş, hayatının büyük bölümünü İstanbul' da çeşitli hanlarda geçirmiştir. Son dönemlerinde Bakırköy Akıl Hastanesinde kendine ayrılan 21. koğuşta kalmıştır. 1930 yılında kısa süreyle kendine bağlanan aylık haricinde düzenli bir geliri olmamıştır. Hayatı boyunca epilepsi nöbetleri ile uğraşmıştır. Aynı zamanda rakı başta olmak üzere fazla içki içtiği bilinmektedir.
Babası Hasan Fehmi Bey, Bafra' nın Kolay nahiyesinden ve Kolaylı ailesinden olduğu için soyadı Kolaylı' dır. Taşlama türünün en önemli temsilcilerinden biridir.
Taşlama kitaplarının yanısıra çeşitli taksimler ve nihavent saz semaisi ile şehnazbuselik saz semailerinin de bestecisidir. Mehmet Akif' ten Farsça öğrenerek İzmir Mevlevihanesi' ne girdi. Bir süre sonra İstanbul' a yerleşen Tevfik, Galata' nın yanısıra Kasımpaşa mevlevihanelerinde işine devam etti. 1902 yılında bektaşi dervişi oldu. Bu sıralarda şiire ilgi duyan Tevfik, Mehmet Akif ve Şair Eşref' ten etkilendi.
1908 - 1913 yılları arasında Mısır' da bulundu.
Neyzenlikteki ustalığına rağmen yergi ve taşlamalarıyla ünlendi.
1949 yılında, dostlarından İhsan Ada, Neyzen Tevfik' in eserlerini, Azab-ı Mukaddes adı ile kitaplaştırır.
1951 yılında Onu Affettim adlı bir filmde önemli bir rolde gözükür. Ağlayan Şarkı adlı bir başka filmde ise, Suzan Yakar ile oynar.
1952 yılında, arkadaşlarının ısrarı ile Şehir Komedi Tiyatrosu' nda jübilesi yapılır.
1930 yılında İstanbul Belediye' sinin bağladığı yardım aylığını saymazsak Neyzen' in düzenli bir geliri hiç olmaz.
1908 - 1913 yılları arasında Mısır' da bulundu.
Neyzenlikteki ustalığına rağmen yergi ve taşlamalarıyla ünlendi.
1949 yılında, dostlarından İhsan Ada, Neyzen Tevfik' in eserlerini, Azab-ı Mukaddes adı ile kitaplaştırır.
1951 yılında Onu Affettim adlı bir filmde önemli bir rolde gözükür. Ağlayan Şarkı adlı bir başka filmde ise, Suzan Yakar ile oynar.
1952 yılında, arkadaşlarının ısrarı ile Şehir Komedi Tiyatrosu' nda jübilesi yapılır.
1930 yılında İstanbul Belediye' sinin bağladığı yardım aylığını saymazsak Neyzen' in düzenli bir geliri hiç olmaz.
Neyzen Tevfik, 28 Ocak 1953 tarihinde öldü.
Eserleri:
Hiç.
Azab-ı Mukaddes.
Besteleri:
Nihavent Saz Semaisi, Şehnazbuselik Saz Semaisi, Taksimler taş plak.
Başlıca Fıkraları:
Padişahçılık, Hamam Sefası, Edep, Kırk Yıllık Ölü.
Neyzen’den Bir Şiir:
Ne ararsın Tanrı ile aramda,
Sen kimsin ki orucumu sorarsın?
Hakikaten gözün yoksa haramda,
Başı açığa neden türban sorarsın?
Rakı, şarap içiyorsam sana ne,
Yoksa sana bir zararı içerim
İkimizde gelsek kıldan köprüye
Ben dürüstsem sarhoşken de geçerim.
Esir iken mümkün müdür ibadet
Yatıp kalkıp Atatürk’e dua et…
Senin gibi dürzülerin yüzünden
Dininden de soğuyacak bu millet.
İşgaldeki hali sakın unutma
Atatürk’e dil uzatma sebepsiz
Sen anandan yine çıkardın amma
Baban kimdi bilemezdin şerefsiz.
