Geleneksel Türk Tiyatrosunun son temsilcisi, orta oyunu ve tuluat sanatçısı...

İsmail Dümbüllü,
İsmail Hakkı Dümbüllü,
(D. 1897, İstanbul - Ö. 5 Kasım 1973, İstanbul)
Halk komiği adıyla da tanınan, orta oyunu ve tuluat (doğaçlama) sanatçısı.
Geleneksel Türk Tiyatrosunun son temsilcisi, orta oyunu ve tuluat sanatçısı. Yaşadığı dönemin en ünlü güldürü sanatçılarındandır. Kel Hasan Efendi' nin yanında çalışarak tuluat sanatını öğrendi.

Dümbüllü, 1897 yılında Üsküdar Süleymanağa Mahallesi' nde doğdu. Sanatçı, Üsküdar İttihat-ı Terakki Mektebi' ni bitirdi. Askeri ortaokuluna başladı. Tiyatro merakı yüzünden üçüncü sınıfta okuldan ayrıldı.

Önceleri amatör olarak Karagöz Hüseyin' in sahnesinde oynadı. Dümbüllü, profesyonel oyunculuğa ise Kel Hasan' ın tiyatrosunda sahneye çıkarak başladı. Özgün ses tonu, saf görünüşü ve sevimli mimikleriyle izleyicilerin gönlünde yer edinen sanatçı, 30 yaşına kadar Kel Hasan' ın yanında çalışarak tuluat geleneğini öğrendi. Kavuklu Hamdi, Naşid, Abdi, Küçük İsmail ve Abdürrezak gibi dönemin ünlü orta oyuncularıyla çalıştı.

Sanatçı, meşhur kantocu Peruz Hanım' ın, Dümbüllü adlı kantosunu; "Dümbüllü, Dümbüllü, Gabarala, mabarala Dümbüllü" diye oynadığı için Dümbüllü adı yakıştırılmış, böyle anılmıştır.

İsmail Dümbüllü, Tevfik İnce ile kendi topluluğunu kurarak, 1928 yılında Direklerarası' ndaki Hilal Tiyatrosu' nda perdelerini açtı. 1933 yılından sonra ise Anadolu turnelerine çıktı.
Ayşem, Cebe Gitti, Bülbül adlı operetlerde de oynayan sanatçı, Naşid Özcan' ın ölümünün ardından geleneksel tiyatronun en ünlü adı oldu. Orta oyunu geleneğini tek başına sürdürdü. İsmail Dümbüllü, 1947 yılında sinemaya adım attı ve birçok filmde oynadı.

Hocası Kel Hasan Efendi' nin orta oyununu temsil eden kavuğunu ve tuluat sanatının simgesi kabul edilen fesini devralan Dümbüllü, bu iki simgeyi 1968' de Münir Özkul'a devretmiştir. Bu iki simge Türk tiyatro oyuncuları arasında geleneksel bir törende devredilmeye devam etmektedir.

Kel Hasan Efendi
İsmail Dümbüllü (1940)
Münir Özkul (1968)
Ferhan Şensoy (1989)
Rasim Öztekin (2016)
Şevket Çoruh (2020)

İsmail Dümbüllü, Feriha Dümbülllü ile evlendi. İpek ve Serpil adından 2 kızı oldu.

5 Kasım 1973 tarihinde öldü. Üsküdar' da Karacaahmet Mezarlığı' na defnedildi.

Oynadığı filmler:

Afacan Küçük Serseri,

Bayram Gecesi,

Canlı Karagöz,
Dümbüllü Macera Peşinde, Dümbüllü Macera Peşinde, Dümbüllü Memiş, 

Dümbüllü Sporcu, Dümbüllü Tarzan,

Ekmek Parası,

Fındıkçı Gelin,

Gol Kralı Cafer,

Harman Sonu Dönüşü,

İncili Çavuş, İstanbul Kazan Ben Kepçe,

Kanlı Nigar, Keloğlan, Kılıbıklar, Kırk Gün Kırk Gece, Kızılırmak-Karakoyun,

Mihrimah Sultan,

Nasreddin Hoca, Nasreddin Hoca ve Timurlenk, Ne Sihirdir Ne Keramet,
Serseri Aşık, Sihirli Define,

Şeytan Mayası,

Temem Bilakis,
Vur Patlasın Çal Oynasın,
Yıldızlar Revüsü.