Zambia'da yaşayan bir halk.
XIX. yüzyılın ortalarında Portekizli tacirler altın, fildişi ve köle temin etmek için Zambiya kabileleriyle temasa geçtiler. Aynı dönemde İskoç misyoner ve kaşif David Livingstone ile birlikte misyonerlik faaliyetleri de başladı.
Livingstone, 1854-1873 yıllarında Zimbabve ve Zambezi nehri üzerindeki çağlayanlar bölgesinde coğrafi yapısını inceledi ve bölgenin zenginlikleri ve misyonerlik hakkında kitaplar yazdı.
1890 yılında Loziler’in kralı Lewanika, Zambiya topraklarında İngiltere hükümetinin kendisine ülke üzerinde tam ekonomik ve siyasal kontrol hakkı tanıdığı, İngiliz Güney Afrika Şirketi’ni kuran Cecil Rhodes’in himayesine girdi. 1894 yılında Rhodes’e nisbetle Kuzey Rodezya diye adlandırılan bölgenin İngiltere’ye ait olduğu kabul edildi. Bölgede İngiltere adına her türlü tasarruf hakkına sahip Güney Afrika Şirketi, Güney Afrika’dan sonra bugünkü Zambiya ve Zimbabve’yi Rodezya, Malavi’yi ise Nyasaland adıyla kendi ticari bölgesi ilan etti.
