Daşişto,
Süryani mutfağına özgü bir tür sütlaç.
Sütlaç, sütlü bir tatlı. Malzemeleri pirinç, süt ve şekerdir. Kıvamı pirinç tanelerinin çok sert olmamak kaydıyla tek tek ağza gelebilecek şekilde olmasıdır. Sütlaca daşişto da kenger sakızı katarlar. Sütlaç, toz tarçın veya kavrulmuş badem parçaları serperek servis edilmektedir. Sütlüaş, Akaş da denir.
Süryaniler Paskalya yortusunda yumurta, sütlaç ve paskalya çörekleri yaparlar. Paskalya Bayramı genellikle yumurta bayramı olarak bilinir. Bu bayramın önemli diğer yiyecekleri Sütlaç (Daşışto), Lebeniye ve kliçe-klünçe-külçe denen Paskalya çöreğidir. Daşışto ile Lebeniye bayramın vazgeçilmezleri arasındadır. Bayram boyu yani bir hafta kadar, insanlar genellikle süt, yoğurt ve yumurta ile yapılan yiyeceklerle beslenirler. Lebeniye haşlanmış buğdayın yoğurtla birlikte kaynatılmasıyla hazırlanan ve üzerine pekmez dökülerek yenen Süryani mutfağına özgü nefis bir yiyecektir.
Urfa’da külçe gibi ağır manasına gelen kelimesinin çörekler için kullanıldığını ve bu kelimenin Mardin şivesiyle Kliçe olarak ses değişimine uğradığını öğrendik.
Süryaniler, Paskalya (Nuhomo; Diriliş - Paskalya) yortusunda 50 gün oruç tutarlar. Paskalya orucunun ortasında Meryem Ana'nın Müjdelenme Bayramı Süryaniler arasında Siboro olarak bilinir. Orucun son cuma akşamında sütlaç veya yumurta yapılır.
Kenger sakızı, kengerler toplanıp, kökleri kesilerek elde edilir. Kengerlerin köklerinden akan süt, birkaç saat güneşte bekletilir. Donunca yıkanıp sakız olarak çiğnenmek üzere içi su dolu bir kavanoza depolanır. Kenger sakızı sütlaç yapımında da kullanılır. Bu gelenek halen sürdürülmektedir.
Sütlaç tarifi;
Malzemeler;
8 su bardağı süt (1,5 kg)
1 su bardağı şeker
1/2 su bardağı pirinç
1 yemek kaşığı mısır nişastası
1 yemek kaşığı pirinç unu
1 dolu çay kaşığı dövülmüş sakız
Tarçın
Bir fiske tuz
Yapılışı;
Pirinçler yıkanıp suyu süzülür. 4 su bardağı süte pirinç koyulur ve ezilene kadar pişirilir.
Ezilen pirinçler çok az blenderle çırpılır. Kalan sütten 1 su bardağı süt ayrılır. Diğer kısmına 1 yemek kaşığı mısır nişastası, 1 yemek kaşığı pirinç unu ve 1 su bardağı şeker karıştırılır. Sütle kaynatılan pirinçlere ilave edilir. Kıvamından emin olduktan sonra 1 çay kaşığı buzlukta bekletilmiş sakız havanda dövülür ve 1 su bardağı süte karıştırılır. Kaynamakta olan sütlaca ilave edilir. Bir iki taşım kaynattıktan sonra servis kaselerine boşaltılır. Koyu olursa biraz daha süt ilave edilebilir. Afiyet olsun.
