(Montreux),
Montrö (Montreux) Boğazlar Sözleşmesi,
Boğazlar Rejimi. 20 Temmuz 1936 tarihinde imzalandı. Türk Boğazlarından (Çanakkale ve İstanbul) geçiş rejimini ve boğazlar bölgesinin güvenliği işlerini düzenleyen sözleşmedir. 1923 yılında Lozan Antlaşması ile beraber imzalanan Boğazlar Sözleşmesi yerine geçmiştir.
Montrö anlaşması ile boğazların silah ve askerle ilgili olan hükmünün ve Boğazlar Komisyonunun kaldırılmasıydı. Türkiye’den gelen bu istekleri görüşmek üzere İsviçre’nin Montrö şehrinde bir konferans yapıldı. Montrö ismini bu şehirden alan Boğazlar Sözleşmesi, 20 Temmuz 1936yılında İngiltere, Fransa, Sovyetler Birliği, Bulgaristan Romanya, Japonya, Yunanistan ve Yugoslavya tarafından imzalanmıştır.
İlk zamanlarda Türkiye’nin boğazlar üzerindeki üstünlüğünü kabul etmeyen İtalya daha sonra bu sözleşmeyi imzalamak zorunda kalmıştır. Montrö sözleşmesi yirmi dokuz madde ve üç ek protokolden oluşmuştur. Boğazlar deyince genel olarak belirtilen Çanakkale Boğazı, Marmara Denizi ve Karadeniz Boğazı' ndan geçişi ve gemilerin ulaşımını kapsar. Lozan'da, 24 Temmuz 1923 tarihinde imzalanan Barış Andlaşmasının 23. maddesiyle belirlenen boğazlar rejimi yeniden düzenlendi. Türkiye'den Dr.Tevfik Rüştü Aras, (Dışişleri Bakanı), İzmir Milletvekili; B.Suad Davaz, Türkiye Cumhuriyeti'nin Paris'te Olağanüstü ve Tam yetkili Büyükelçisi; B.Numan Menemencioğlu, Türkiye Büyükelçisi, Dışişleri Bakanlığı Genel Sekreteri; B.Asım Gündüz, Korgeneral, Genelkurmay İkinci Başkanı; B.Necmeddin Sadak, Türkiye'nin Milletler Cemiyeti'nde Sürekli Temsilcisi, Sivas Milletvekili, Dışişleri Komisyonu Raportörü katılmışlar.En önemli değişiklik Madde 24 ile yapılmıştır. Boğazlar rejimine ilişkin 24 Temmuz 1923 tarihli Sözleşme gereğince kurulmuş olan Uluslararası Komisyonun yetkileri Türk Hükümetine aktarılmıştır.
Sözleşmenin tam metni;
