"Belleğin Azmi," adlı eseriyle ve gerçeküstü eserlerindeki tuhaf ve çarpıcı imgelerle ünlenmiş İspanyol sürrealist ressam ...

Dali,
Salvador Dali,
Salvador Domingo Felipe Jacinto Dali Domenech,
(d. 11 Mayıs 1904 – ö. 23 Ocak 1989),
İspanyol sürrealist ressam.
Katalan sürrealist ressam.
Gerçeküstü eserlerindeki tuhaf ve çarpıcı imgelerle ünlü ressam.

Dali hayatı boyunca, sanatıyla olduğu kadar eksantrik giyimi, davranışları ve sözleriyle de dikkat çekmiştir. Dali, ressamlığın yanı sıra heykelcilik, fotoğrafçılık ve filmcilikle de ilgilenmiş, Amerikan animasyoncu Walt Disney ile beraber yaptığı Destino adlı kısa çizgi film, 2003 yılında en iyi kısa animasyon filmi dalında Oscar adayı olmuştur.

İspanya tarafından çevrilmiş olan, Casa De Papel adlı dizide Dali maskesi kullanılması ünlünün haklı olarak bir kez daha gündeme gelmesine neden  olmuştur.

En iyi bilinen eseri 1931 yılında tamamladığı Belleğin Azmi'dir. Eriyen Saatler olarak da bilinir. Bu eser, Dali’ye kısa sürede kazanç sağlamış, adının tüm dünyada duyulmasına yardımcı olmuştur. Daha sonralarında iç savaş öngörüsü adı ile bilinen Haşlanmış Fasulyeli Yumuşak Yapı isimli eserini ortaya koymuştur. Dali hayatı boyunca, 1500'den fazla resim ve heykel üretmiştir. 

Salvador Dali 11 Mayıs 1904 tarihinde Figueras’ ın (İspanya’nın Kuzeyinde Pirienelere yakın bir kasaba) bir köyünde doğdu. 1920 yılında Madrid San Fernando Akademisine başladı. Ancak anarşist hareketleri nedeniyle okuldan atıldı ve bir süre Girona’da tutuklu kaldı. 1927 yılında Paris’te Picasso’yla tanıştı. Kadınları erotik fantezileri için gerekli görüyordu. Ancak 1926 yılında eşi Gala ile tanıştı ve hayatının akışı değişti. Gala, bir Rus avukatın kızı ve sürrealist şair Paul Eduard’ın eşiydi. Gala Dali için bir aşık, bir arkadaş, esin perisi, model, danışman ve herşeyin ilerisinde varlığının yöneticisi olmuştur. 1982 yılında Gala öldü. O tarihten sonra resim yapmayı bıraktı. Dali, Gala’nın mezarının olduğu Pubol’e yerleşti.

Salvador Dali İspanya'yı çok seviyordu. 1936-1939 yılları arasında İspanya'daki İç Savaş esnasında General Francisco Franco'yu destekledi. Yeni kurulan faşist rejimi desteklediğini açıkladı. Franco'ya, İspanya'yı kurtardığı için teşekkür etti. Franco ile tanıştı ve portresini yaptı. Franco tarafından saray ressamı olarak atandı.

Bunun üzerine çoğu Marksist olan sürrealistler, Dali'yi sürrealist grubundan çıkardı, onu arkalarını döndüler. Hatta bu grubun önderi, Salvador Dali'nin adını kullanarak iğneleyici  Dolar Heveslisi adıyla bir anagram çıkardı. Buna Salvador Dalicevap vermekte gecikmedi: Sürrealizm benim, dedi. Bu çekişme, Salvador Dali ölene kadar devam etti. Dali, 1980 yılında başlayarak ölümüne dek, matematikle ilgilendi. Dali bilime olan düşkünlüğü ile de tanınırdı. Dali'nin doğum yeri olan Figueres'te, 1986 yılında, 81 yaşındayken "Doğada Rastlantı" adıyla bir kongre düzenledi. Konuşmacıların neredeyse tamamı, Nobel ödülü kazanmış bilim insanlarıydı. Kimyacı Ilya Prigogine, fizikçi Jorge Wagensberg, matematikçi Rene Thom oradaydı. Dinleyicilerin arasında bilim dünyasının ileri gelenleri, ünlü filozoflar ve sanatçılar bulunuyordu. 

Freud’un içten ve ve fanatik olarak tanımladığı, Dali hiçbir zaman taptığı esin perisi Gala’dan ayrılmadı. Pubol Şatosundaki yangından kurtuldu. 23 Şubat 1989 yılında Figueras hastanesinde, 84 yaşında öldü. Cesedi ilaçlanarak Figueras’daki müzesine hakim olan dev kubbenin altına gömüldü.

Eserleri;
Cabaret Scene-1922
Büyük Mastürbatör-1929,
Belleğin Azmi-1931,
Yanan Zürafa,-1937, Uyku-1937,
Yağmurlu Taksi,
Filler-1948, 
Anıların Direnci,
Çarmıha Gerilme, (1965 yılında New York'taki Rikers Island Hapishanesi'ne bağışladığı çarmıha gerilmiş İsa resmi, 1981 yılına kadar hapishanenin yemekhanesinde asılı durduktan sonra buradan alınarak hapishanenin lobisine asılmış, 2003 yılında ise kimliği belirsiz kişilerce lobiden çalınmıştır.)
Yeni İnsanın Doğuşunu İzleyen Jeopolitik Çocuk, 
Savaşın Yüzü, 
Belleğin Azminin Dağılışı, 
Aziz Antonius’un Baştan Çıkarılışı, 
Atomik Leda-1949
Picasso Portresi,
Penceredeki Kadın
Ekümenik Konsül
Halüsünasyonel Boğa Dövüşçüsü
Amerikan Şiiri
Üç Çağ
Uyanmadan Bir Saniye Önce Nar Etrafında Uçan Arının Sebep Olduğu Rüya-1944
Christ of saint john of the cros-1951
Soft Construction with Boiled Beans (Premonition of Civil War)-1936
Metamorphosis of Narcissus-1937
Savaşın Yüzü-1940
Son Akşam Yemeği Ayini-1955,
Nükleer Haç,
Freud’un Portresi
Sonbahar Yamyamlığı
Paranoyak Kritik Yalnızlık,
The First Days of Spring-1929
The Enigma of Desire-1929
Spider Of The Evening1940
Meditative Rose
Ekmek Sepeti-1945
Honey is Sweeter than Blood-1941
Penceredeki Kız-1925
Mae West'in Dudak Koltuğu-1937
Raphael'e Özgü Kafa Patlaması-1951
Belleğin Azminin Dağılışı-1952
Yeni İnsanın Doğuşunu İzleyen Jeopolitik Çocuk-1943
Lobster Telephone-1936
Aziz Antonius'un Baştan Çıkarılışı-1946
Ekmek Sepeti-1945
Tuna Fishing-1967
Landscape Near Figueras-1910
Slave Market with the Disappearing Bust of Voltaire-1940

Galarina-1945

Young Virgin Auto-Sodomized by the Horns of Her Own Chastity-Kendi Namusu Tarafından Arkadan Tecavüze Uğrayan Genç Bakire, 1954

Bulutlarda Savaş
Kritik Paranoyak Kasabanın Banliyöleri
Labirent için Sahne Seti
Sibernetik Odalık
Rüya
Venüs’ün Doğuşu
Venüs ve Amorini
Üçgen Saatler
Haşlanmış Fasulyelerle Soft Konstruksiyon
Objelerin Yamyamı

Bugün Dali'nin eserlerinin büyük çoğunluğu, Figueres'deki Dali Tiyatro ve Müzesi'nde bulunur. St. Petersburg kentindeki Salvador Dali Müzesi, Madrid'deki Reina Sofia Müzesi ve Los Angeles'taki Salvador Dali Galerisi sanatçının yüzlerce eserini barındırmaktadır.