İbni Haldun,Arapça, ابن خلدون
Tam adı, Ebu Zeyd Abdurrahman bin Muhammed bin Haldun el Hadrami,
D. 27 Mayıs 1332, Tunus - Ö. 19 Mart 1406 Kahire.
XIV. yüzyıl düşünürü, sosyolog, devlet adamı ve tarihçisi.
İbni Haldun köklü bir aileden gelmiş. Yaşadığı dönemin ünlü hocalarından fıkıh, hadis, akaid, mantık, şiir, felsefe, tefsir ve edebiyat dersleri almıştır. Ülke yönetimini elinde tutan Beni Hafs hanedanından Sultan Ebu lshak'ın katipliğine getirilmiş. İbni Haldun, Tunus ve Fas'ta devlet görevlerinde bulunmuş. Daha sonra Gırnata ve Mısır'da çalışmış. Bedevi kabilelerini çok iyi tanımasından dolayı aranan bir devlet adamı ve danışman oldu.
Mısır'da 6 defa Maliki kadılığı yaptı. Şam'ı işgal eden Timur ile görüşmesi tarihe geçmiş.
İbni Haldun, Miladi 1332 yılında Tunus’ta dünyaya geldi ve 1406 yılında Kahire'de hayata gözlerini yumdu. Tunus’ta, doğduğu Halduniye mahallesi bugün koruma altına alınmış ve bir müze gibi muhafaza edilmekte.
Eserleri;
- Kaside-i Bürde şerhi
- İbn Rüşd felsefesi hakkında bir risale
- Kitab el-Mantık
- Kitab el-Hisab
- Kitabu’l-İber
- Mukaddime
- Marakeş sultanına yazılan bir risale
İbni Haldun'un adını tarihe geçiren, 7 ciltlik dünya tarihi Kitabu’l-İber ve onun başlangıç kitabı Mukaddime 'yi yazdı. Bu eseri arap dünyasında etki yaratmasa da Osmanlı anlayışını etkilemiş. Katip Çelebi, Naima ve Ahmet Cevdet Paşa gibi Osmanlı tarihçileri eserlerinden faydalanmıştır. 19. yüz yıldan itibaren Avrupalı tarihçiler tarafından eserleri ilgiyle incelenmiştir.
