Canlıların sınıflandırılması, bu sınıflandırmada kullanılan kurallar bütünü...

Taksonomi,
Fr. taxonomie,
İng. taxonomy,
Alm. Taxonomie.
Sistematik.
Sınıflandırma,
Arapça: Tasnif,
Tasnif etmek, tasniflemek.
Bölümlendirme,
Klasifikasyon.

Biyosistematik, sistematik.
Organizmaları sınıflandırma bilgisidir.
Karşılaştırma esasına bağlı olarak tasnif yapma.
Taksonomi, sınıflandırılma ve bu sınıflandırmada kullanılan kurallar bütünüdür.
Yunanca düzenleme anlamındaki taksis(taxis) ve kural-yasa-metod anlamındaki nomos kelimelerinden türetilmiştir. Taksonomi, sınıflandırma, isimlendirme ve tanımlama olmak üzere üç alanda yapılır. Bu alanlar organizmaların gruplandırılarak veya ortak benzerlikleri esas alınarak takson adı verilen gruplar içinde düzene konmasına sınıflandırma işidir. Her organizma türünün çeşitli taksonomik dizilerine belirli kurallara göre isim verme işlemi ise isimlendirilir. Organizmaların özelliklerini saptayarak hangi taksona ait oluklarını belirleme işlemi ise tanımlamadır.

Organizmaların çeşit ve farklılıkları ile akrabalıkları arasındaki prensip ve kurallara göre incelenir ve canlılar çeşitli özelliklerine göre sınıflandırılır. Bu işlemler esnasında takip edilen yöntem, prensip ve kurallar bütününe Taksonomi denir. Herhangi bir organizma ya da organizma grubuna ait yapılmış gözlemler sonucunda ortaya konmuş olan bilgileri toplayarak, uluslararası kullanışlı ve pratik bir sistemdir.

1969 yılında Cornell Universitesi'nden ekolojist R.H.Whittaker bir sınıflandırma yapmıştır. Bu sınıflama beş ana bölümden oluşmuştur.

1. Canlılar dünyası, ilkel bir hücreliler (Monera),
2. Gerçek hücreliler (Protista),
3. Mantarlar (Fungi),
4. Bitkiler (Plantae),
5. Hayvanlar (Animalia).

İskoç biyolog John Hogg'un önerisi ile ne hayvan, ne bitki olan organizmaları Protista (Protoctista) olarak adlandırılmıştır. Daha sonra 1976 yılında İllions universitesinden Carl Woese, Bacteria, Archaea, Eukarya (Eucarya) olmak üzere üç ana kategoriden oluşan ve domain diye adlandırılan 23 temel bölümü içeren bir sınıflandırma yapmıştır. 18. yüzyılda İsveçli doğa bilimcisi Carl Von Linnaeus (Linne) (1707-1778)’un kurduğu sınıflandırma sistemi günümüze kadar geliştirilerek devam etmiştir. Linne'nin çalışmaları sistematik zoolojinin temelini oluşturmuştur. Yüzyıl sonra Darwin tarafından yayınlanan, Türlerin Orjini(1859) adlı eseriyle organik evrimden bahsedilmiştir. Böylece taksonomik çalışmalar türlerin basitçe kataloglanmasından çok, türler arasındaki akrabalık ilişkilerini anlama şeklinde yapılmıştır. Bu sınıflama içinde hiyerarşik kategoriler vardır. Canlılar ilk önce alemlere ayrılır. Sonra bu alemler kendi içinde filumlara (şubelere) bölünür. Filumlar ise daha alt gruplara ayrılarak sınıflanır. Sınıflama büyükten küçüğe doğru 7 taksonomik kategoride olur.

Bu kategoriler;

1. Alem (Kingdom),
2. Filum (Phylum, çoğulu Phyla),
3. Sınıf (Class),
4. Takım (Order)
5. Aile (Family)
6. Cins (Genus, çoğulu Genera)
7. Species (Tür).