Paradoks, Fransızca: paradoxe.
Çelişki.
Çelişme,
Yanıltmaç,
Çatışkı.
Aykırı düşünce.
Kökleşmiş kanışlara aykırı olarak ileri sürülen düşünce.
Kökleşmiş kanışlara aykırı olarak ileri sürülen düşünce.
Kökleşmiş inanışlara aykırı olarak ileri sürülen düşünce olarak da tanımlanabilir.
Düşünceler arasında tartışmaya açık, kesin bir yargı içermeyen karşıtlık.
Fransızca paradoxe sözcüğünden türemiştir. Etimolojik olarak paradoks sözcüğü, Yunanca paradoxos kelimesinden gelmektedir. Yunanca karşıt düşünce, çelişen düşünce demektir. Esasen paradoks kabul görmüş bir düşünceyle çelişen veya karşıtı bir ifade anlamında kullanılmıştır.
Günümüzde ise paradoks kelimesi felsefi ve mantıksal bir anlamda kullanılmaktadır. Giritli filozof Knossoslu Epimenides Paradoksu aşağıdaki gibidir. Bu paradoks mantıktaki bir sorundur. "Bütün Giritliler yalancıdır" diyerek bizi çelişkiyi açıklar. Görünüşte doğru olan bir ifadedir. Ama bir çelişki yaratmaktadır. Şayet gerçekten Giritliler yalancı ise kendisi de Giritli olduğundan o da yalancıdır. Yani söyledikleri çelişmektedir. Çelişkili görüken sonucun aslında çelişkili bir tarafı vardır. Kendi içinde tam tersi bir sonuç doğuran bu ifade absürd veya çelişkilidir. İşte bu bir paradokstur.
Düşünceler arasında tartışmaya açık, kesin bir yargı içermeyen karşıtlık.
Fransızca paradoxe sözcüğünden türemiştir. Etimolojik olarak paradoks sözcüğü, Yunanca paradoxos kelimesinden gelmektedir. Yunanca karşıt düşünce, çelişen düşünce demektir. Esasen paradoks kabul görmüş bir düşünceyle çelişen veya karşıtı bir ifade anlamında kullanılmıştır.
Günümüzde ise paradoks kelimesi felsefi ve mantıksal bir anlamda kullanılmaktadır. Giritli filozof Knossoslu Epimenides Paradoksu aşağıdaki gibidir. Bu paradoks mantıktaki bir sorundur. "Bütün Giritliler yalancıdır" diyerek bizi çelişkiyi açıklar. Görünüşte doğru olan bir ifadedir. Ama bir çelişki yaratmaktadır. Şayet gerçekten Giritliler yalancı ise kendisi de Giritli olduğundan o da yalancıdır. Yani söyledikleri çelişmektedir. Çelişkili görüken sonucun aslında çelişkili bir tarafı vardır. Kendi içinde tam tersi bir sonuç doğuran bu ifade absürd veya çelişkilidir. İşte bu bir paradokstur.
