
(ophisim)
Yılan zehiri ile zehirlenme;
Ofiotokseini
Yılan zehirlenmesi,
Yılan ısırmasına bağlı olarak meydana gelen zehirlenme
Zehirli yılanların sokmasıyla oluşan, birinci derecede kalp, damar, solunum ve merkezi sinir sistemini etkileyerek hayvanlarda ısırılan yer ve bölgesel lenf yumrularında şişlikle kanın koyulaşması, ekimoz ve nekroz gibi bozukluklara neden olan bir zehirlenme tipi.
Isırılan yerde şiddetli kızarıklık, ağrı ve şişlik meydana gelir. Yılan zehiri hem kan-hematoksik hem de sinir-nörotoksik sistemi üzerine etkilidir. Yılan türüne göre bu iki elemandan biri fazla, diğeri az olabilir. Belirtiler de ona göre değişir. Engerek yılanı zehrinde hematoksik etki daha fazladır. Isırmadan hemen sonra şişme, kızarıklık ve ağrı meydana gelir. Hemolitik etki ve damar permeabilitesini bozucu etkisi nedeniyle mide, bağırsak sisteminde ve idrar yollarında kanama olabilir. Kan kaybı nedeniyle hasta 6-12 saat içerisinde komaya girip ölebilir. Engerek yılanı ısırmalarında süratle hareket edilmelidir. Kobra yılanı ısırmalarında şişme yavaş yavaş meydana gelir, kızarıklık ise ya çok az ya da hiç yoktur. Kobra yılanı zehrinde nörotoksik etki fazla olduğundan kanama pek görülmez, buna karşılık solunum adalelerinin felcine bağlı olarak solunum güçlüğü ve solunum durması olabilir.
İki derin diş izi yılanın zehirli olduğunu gösterir. Bu durumda sokulan yerin altından ve üstünden enli bir sargı ile sıkmayacak şekilde bağlanır. Bu lenf dolaşımını baskılayacağından, zehrin dolaşıma geçmesi yavaşlatılmış olur. Ağzında yara ve çürük dişi olmayan bir kişi yara yerinden zehri emip tükürebilir. Ancak bunun yararı olmadığı vurgulanıyor, hatta emen kişinin de zehirlenebileceği nedeniyle pek önerilmemektedir. Organ hareketsiz halde ve sarkıtılarak tutulur. Kişi mümkün olduğunca sakin tutulmaya çalışılmalıdır. Hastaneye götürülmelidir. Gerekli tedavinin yanı sıra tetanos aşısı da yaptırılmalıdır.