Zihaf,
Arapça: zihaf.
İmale karşıtı; zihaf.
Aruzla yazılmış şiirlerde uzun bir ünlünün ölçü gereğince kısa okunması, imale karşıtı.
Uzun heceyi kısa okuma.
Aruz Ölçüsü ya da Aruz Vezni, nazımda uzun veya kısa, kapalı ya da açık hecelerin
belli bir düzene göre sıralanarak ahengin sağlandığı ölçü. Aruz, Arapça
bir kelimedir ve "Çadırın ortasına dikilen direk" anlamına gelir. Bir edebiyat terimi olarak "hecelerin uzunluk ve kısalıkları temeline dayanan nazım ölçüsü" demektir. Aruz ölçüsü ilk olarak Arap edebiyatında kullanılmıştır. Daha sonra İran Edebiyatı'na geçen bu ölçü, 11. yüzyıldan itibaren Türk şairlerince de uygulanmaya başlanmıştır. Aruz ölçüsü daha çok Divan Edebiyatında
kullanılır. Aruz ölçüsünün temeli, hecelerin uzun ve kısa olmaları
özelliğine dayanır. Ölçünün doğru bulunması için önce mısradaki
hecelerin değerinin tespit edilmesi gerekir.
Aruz
hecelerin sayısını değil, şeklini esas alır. Aruzla yazılmış şiirlerde,
her bir mısranın heceleri, diğer mısraların aynı hizadaki heceleriyle
aynı açıklık (kısalık) ve kapalılık (uzunluk) noktasında birbirlerine
denktir.
Açık (kısa) hece ( . ) işaretiyle; kapalı (uzun) hece (-) işaretiyle gösterilir.
Ayrıca
med'li adı verilen, bir buçuk hece değerinde ( .- ) işaretiyle
gösterilen hece değeri de dört sesten oluşan heceler için kullanılır. Bu
temel parçaların birleşmesinden 8 ana kalıp ortaya çıkmıştır:
- fa'ûlün (fe'ûlün) (._ _)
- fâ'ilün, fâ'ilât (_._)
- mefâ'ilün (._._)
- fâ'ilâtün (_._ _)
- müstef'ilün (_ _._)
- mef’ûlâtü (_ _ _ .)
- müfâ'aletün (._.._)
- mütefâ'ilün (.._._)