"Helali" de denilen ve giysi yapımında kullanılan yarım ipekli bir kumaş ...

İdare,
İdare Bez, İki pamuk bir ipek iplikten dokunan, gömleklik kumaş türüdür. Helali kumaşının diğer adıdır.
Helali, 
Hilali,
Yarım ipekli, bürümcük türü bir kumaş.
Ham ipekten dokunmuş bürümceğe pamuk ipliği katılarak elde edilen kumaş. Helali denen ve erkekler için dokunan bürümcüklerde ise çözgü pamuk, atkı ipek ipliktendir. 

Çözgüde yer yer pamuk iplik kullanılarak yollu dokunanları da vardır. Beyaz pamuk iplikle dokunduğunda bu yollar mat bir görünüm verir. 

Renkli ipliklerle dokunan ya da dokunduktan sonra boyanan türleri de vardır. Bürümcük, XV. ve XIX. yy.' lar arasında başta Bursa olmak üzere Bilecik, Alaşehir, Muğla, Denizli ve İstanbul' da dokunuyordu. Bursa'da yapılan bürümcükler, Avrupa'ya da ihraç ediliyordu. Pamuk ipek karışımı, mat çizgili bürümcük, XIX. yy.'ın ilk yarısında, Paris kadın modasında etkili olmuştur.

Çözgüsü ipek, atkısı pamuk ipliğinden, bezayağı örgüyle dokunmuş, yarım ipekli, bürümcük türü bir kumaş. Erkeklerin saf ipekten giysi giymeleri inanışa göre haram sayıldığından, atkı ve çözgüsü ipek olan bürümcüklerin atkı İpliklerinde pamuk ipliği kullanılmış ve bu kumaş türüne dince uygun anlamında helali denmiştir. 

Genellikle el tezgahlarında, çözgüsünde krep büküm ipek iplik, atkıda pamuk iplik kullanılarak dokunurdu. Atkı ipliği olarak iki pamuk bir ipek iplik kullanılan türleri de vardı. Pamuk ipliğinin teri emmesine karşı bükülü ipek ipliğin doku gözeneklerini açık tutması, terin kısa sürede ve sağlıklı bir biçimde kurumasını sağladığından özellikle erkek gömlekliği ve çamaşırlık olarak çok aranan bir kumaştı. Bu özelliği nedeniyle denizel ve kayıkçıların doğrudan tenlerine giydikleri gömlekler de helali'den yapılırdı.

Popüler Yayınlar

İzleyiciler

BULMACA ANSİKLOPEDİSİ