Tutmaç Çorbası,
Esasen hepimizin bildiği erişte hamurundan yapılır. Yumurta, un, su, tuzdan yapılan erişte hamurundan
yapılıp ince yufkalar halinde açılır ve kare kare kesilir. Bu kesilen kareler
kurutulup saklama torbalarında veya kavanozlarda uzun zaman saklanabilir. Erişteye kıyasla oldukça incedir.
Bu çorba sıklıkla Doğu Anadolu yöresinde bilinir ve
yapılır. Selçuklulara ait olduğu sanılıyor. Tutmaç çorbasının özelliği pestigen ve tutmaç denilen küçük
ve ince kare şeklindeki erişteden yapılıyor olmasıdır. Tutmaç eriştesi
ve pestigen yazdan hazırlanıp kış için saklanır.
Pestigen; Pestikan, pastikan, pestügen, peskütan,
pesküten, peskürten adları ile de bilinir. Pestigen yoğurttan
yapılan doğunun uzun ve sert geçen kışları için yazdan hazırlanan tutmaç ve
erişte gibi kilerlerde saklanabilen bir tür çorbalık. Asıl Tutmaç Çorbası bu
Pestigen ile yapılır. Alternatif olarak yoğurt ve yumurta ikilisi
kullanılır. Pestigenin özelliklerinden
en önemlisi bozulmadan uzun süre saklanabilmesidir.
Osmanlı döneminde uzun yola çıkan askerler, akıncılar vs. pestigeni suyla
ezerek ayran yapımında da kullanıyorlarmış. Ayrıca bazı yörelerde pestigeni kahvaltılık
olarak bir nevi çökelik gibi kahvaltıda da yenir.