Hokkabaz yardakçılarının giydiği bir tür başlık ...

Kaveza,
Kaveze hokkabaz külahıdır.
Türk seyirlik oyunlarında hokkabaz yardakçısının giydiği başlık.
Hokkabaz, tek kişilik seyirlik oyunlardandır. Hokkabazlık, el çabukluğu, gözbağcılığı gibi bir hüner gösterisidir. Arapça hokka kelimesine eklenen Farsça baz ekiyle oluşturulmuştur.

Hokka tek parçadan oluşan kutu, baz ise oynayan anlamına gelmektedir. Bu nedenle kutuların içine veya altına koydukları nesneleri yok eden kişi hokkabaz olarak adlandırılmıştır. Hokka oyunu, üç hokkadan birinin içerisine top konulur ve hokkalar tersine çevrilirdi. Hokkaların yerleri el çabukluğu ile değiştirilir, altı boş gösterilen hokkanın içerisinden top çıkması yada içi boş olduğu sanılan hokkanın boş çıkması oyunun başlıca şaşırtmasıdır. Bu oyun Türkiye’ye İber Yarımadası’ndan yahudiler eliyle getirilmiştir. Bu nedenle ancak XVI. asırda yaygınlık kazanmıştır. Türk hokkabazlığını diğerlerinden ayıran en önemli özellik el çabukluğundan çok dil çabukluğuna dayanmasıdır. Hokkalarla oynayan asıl sanatçı usta (pişekar) onun yardımcısı ise yardakçı olarak anılır. Usta, elinde şakşak denen bir maşa ile hünerlerini sergiler. Yardakçı ise ustanın oyununu bozmaya ve bu oyunların sırrını kavramaya çalışır. Batıda görülen illüzyon geleneği hokkabazlığın araç ve mekan bakımından geliştirilmiş ve sistemleştirilmiş bir türüdür. Türk hokkabazlığının önemli bir özelliği de yanındaki yardımcıları başka adıyla yardakçılarıyla söyleşmeleridir. Bu yardakçılar oyun boyunca saklanıp gülünçlükler yapıyor, oyunun hilesini çözmeye çalışıyormuş gibi yaparak seyirciyi güldürüyorlardı.Asıl amaç oyun sırasında seyircinin ilgisini başka yöne dağıtarak oyun hilesini örtmektir.Yardakçıların başlıklarına kaveza denilmektedir.

Popüler Yayınlar

İzleyiciler

BULMACA ANSİKLOPEDİSİ