Numan,Hacı Bayram Veli (1352 - 1429) tarihleri arasında yaşamış olan Türk, mutasavvıf. Bayramilik Tarikatını kurmuş, Tanrı' nın insan gönlünde görünüş alanına çıktığı inancını savunmuştur.
Hacı Bayram Veli 15.yüzyılda Anadolu Türk Birliğinin yeniden sağlanmasında en az politik ve askeri güçler kadar etkili olan Anadolu sufilerinin en önemlilerinden biridir.Ankara’ nın Solfasol köyünde doğmuştur. Asıl ismi Numan' dır. Babası Koyunlucalı Ahmet, annesi Fatma Hanımdır.
Abdal Murad ve Safiyüddin adlı kendisinden küçük iki kardeşinin olduğu bilinir. Hacı Bayram-ı Veli öğrencilik hayatından sonra Ankara’ da Melike Hatun isimli bir hayırseverin yaptırdığı Kara Medrese de müderrislik yapmıştır. Medreseler günümüzün üniversite ve fakülteleridir.Burada ders veren müderrislerin ünvanı günümüzün profesör ünvanıdır. Daha sonra Hacı Bayram-ı Veli Hz.’ leri zamanın ünlü din bilgini olan Ebu Hamidüddin Aksarayi (Somucu Baba) tarafından Kayseri’ ye davet edilir. Bir Halveti şeyhi olan Ebu Hamidüddin ile karşılaşması ilk defa bir kurban bayramı günü olduğu için şeyh kendisine Bayram adını verir. Bugünden sonra Numan ismi yerine Bayram ismini kullanır. Bu ziyaret esnasında Ebu Hamidüddin Hacı Bayram-ı Veli’ye zahir ilminin ve batın ilminin derecelerini ve geleceğini manevi yolla kendisine göstererek, ikisi arasında bir seçim yapmasını söyler ve kendisini tasavvuf yoluna girmeye, bu yolda öğrencisi olmaya davet eder. Hacı Bayram-ı Veli bu daveti kabul eder ve tasavvuf eğitimine Ebu Hamidüddin nezaretinde başlar. Ardından kesin tarihi bilinmemekle birlikte (1394) şeyhi ile birlikte Bursa’ ya gider ve orada Çelebi Sultan Mehmet (Yeşil Medrese) medresesinde de müderrislik yapar. 1400 yılında şeyhi ile Bursa’ dan ayrılan Hacı Bayram-ı Veli ; üç yıl süren Şam, Mekke ve Medine’ yi kapsayan hac yolculuğuna çıkarlar. Geri döndüklerinde Ebu Hamidüddin Hazretleri çok yaşlanmıştır ve manevi emanetini Hacı Bayram-ı Veli ‘ ye bırakarak 20 Eylül 1412 tarihinde Aksaray’ da vefat eder.
