Osmanlı devletinde alınan vergilerden biri ...

Harç,
(Haraç),
Resmi dairelerde, mahkemelerde hakim, kadı ve naillerin verdikleri ücretlerden, sicillere geçirilen hükümlerden, meşihat makamından yazılı olarak çıkan fetvalardan, ölen bir kimsenin mirasçılarının miras taksiminden,  nikah, vs. gibi muamelelerin karşılığı alınan vergidir. 

Osmanlı maliye teşkilatının başında Defterdar adı verilen bir görevli bulunurmuş. Osmanlı maliyesi, Miri Hazine ve Enderun hazinesi olmak üzere iki kısımdı. Dış hazinenin görev ve yetkisi, devletin genel gelirlerini toplamak ve gerekli masrafları yerinde kullanmaktır. İç hazine ise padişaha aittir. Padişahlar, bu hazineyi istedikleri şekilde kullanıyorlardı. 

Alınan Vergiler;
Agnam Bacı: Pazar ve panayırlara getirilen koyun ve keçi ticaretinden alınan vergidir.
Adet-i agnam: Koyun vergisi.
Amediye: Osmanlı Devleti hudutları dahilinde bulunan sehirler arasında (kara ve deniz yolu ile) gönderilen emtia için, gönderildigi yerde alınan vergidir.
Avani: Batılı tacirlerin ticaret için geldikleri Osmanlı limanlarında gümrük dışında vermek ya da ödemek zorunda kaldıkları her şey için kullandıkları deyim.
Avarız: Olağanüstü hallerde, tebeaya yüklenen bedenî, malî ve aynî bir vergi,

Bac-ı Bazar: Pazar vergisi, Baç, 
Badihava: Topraksız köylülerden alınan kazanç vergisi,
Bad-ı Heva: Evlenen kız ve dul kadınlardan alınan resm-i arus, cürmi cinayet, niyabet, resm-i tapı, resm-i zemin, yave, abd-i abık, kenizek, tütün resmi, adet-i destbani vs. gibi adlar altında da tahsil edilen vergilerdir.
Bennak: Evli olup çiftliği olmayan erkeklerden her yıl alınan vergi,

Cizye: Müslüman olmayanlardan askerlik hizmeti karşılığı vergi,
Foştina: Tuna'da işleyen gemilerden alınan su vergisi.
Haraç: Gayri Müslim tebeayi ilgilendiren vergi,
Hınzıriyye (Canavar vergisi): Osmanlıda domuza canavar(hınzır) deniyordu. Anadolu ve Arabistan’da domuz besleme görülmediği için bu vergi daha çok Rumeli vilayetleri ile Sırbıstan ve daha ötelerdeki bölgelerden tahsil edliyordu. Uzunca süre domuz başına 10 kuruş olan vergi imparatorluğun son dönemlerinde 5 kuruşa kadar gerilemiştir.
Him: Osmanlı devletinde Trablusgarp ve Bingazi' den alınan vergiler.

İltizam: Kamu mallarını kiralamaya dayanan vergi toplama yöntemi.
İmdadiye: Muharebe masraflarını karşılamak üzere vatandaşlardan alınan bir vergi,
İspenç: Gayri müslim erkeklerden alınan bir vergi,
İştira: Ordunun ambarlarına toplanan hububat (Nüzül ve sürsat yerine toplanan vergi)

Keşufiye: Mısır' dan toplanarak padişaha verilen vergi.

Lez: Osmanlı devletinde Trablusgarp ve Bingazi' den alınan vergiler.

Makiriye: Bazı iskelelerden alınan vergi.
Mastariye: Yabancı bir devletten Osmanlı toprakları dahilindeki bir şehir veya iskeleye getirilip satılan maldan alınan gümrük vergisidir.
Mururiye: Osmanlı Devleti’nin topraklarına, dısarıdan giren fakat içerde tüketilmeyip baska bir ülkeye gönderilen emtiadan (geçis hakkı için) alınan vergidir.
Mücerred: Bekar, başkasına muhtaç olmayan erkeklerden alınan vergi,

Nüzül: Askerin iaşesi için hazırlanan erzak, askeri birliklerin gıda ihtiyacı için yörelerden un, arpa vb. ayni olarak alınan bir vergidir.

Öşür (Aşar): Zirai mahsullerden Müslüman halktan alınan vergi, Bölgelere ve şartlara göre toplam tarımsal üretimin 1/5 ile 1/10’u oranında ayni ve nakdi olmak üzere iki sekilde tahsil edilir.

Refetiye(Reftiye): Osmanlı sınırları dısına çıkarılan emtiadan çıkıs esnasında alınan, gümrük vergisi benzeri vergidir. 

Salariye (salarlık): Osmanlı devletinde Trablusgarp ve Bingazi' den alınan vergiler. Öşür tahsili sırasında tahsildarların, hasat dönemi boyunca kendilerine ve hayvanlarına yem olmak üzere köylülerden topladıkları ek vergidir.
Salgun: Olağanüstü durumların gerektirdiği masraflar ile belirli özelliklere sahip yiyecek maddelerini, harp levazım ve masraflarını, belirli vergi kaynaklarından karşılayamayacağını anladığı zaman, para, hizmet, eşya ve mahsul miktarı tespit edilerek muhtelif bölge ve mahallere göre alınan vergidir.
Selamet Akçası: Koyun sürülerinin meskun mahal ve yerlerden geçisi sırasında alınan vergidir.
Sürsat: Ordunun gereksinimi için toplanan erzak.

Zebiha: Şehir ve kasabaların dışında inşa edilmiş bulunan mezbahalarda kesilen hayvanlardan alınan vergidir.
Zekat: İslam'ın beş şartından biri olup devlet ve toplumun fert üzerindeki hakkıdır ve devlet tarafından toplanır ve yerine sarf edilir.

Popüler Yayınlar

İzleyiciler

BULMACA ANSİKLOPEDİSİ