Hatayi,Tezhip sanatının ana motiflerinden biridir.
İsminden de anlaşılacağı gibi menşe itibariyle, Hata, Hatay, Hıtay, Huten isimleriyle de anılan Çin Türkistanı’ na bağlanır.
Hem hattat hem de müzehhip olan Baysungur Mirza, Herat’ taki sarayında kurduğu sanat atölyesinde eşsiz eserler hazırlatarak Batı Türkistan kültürünün kitap sanatlarını yüksek bir olgunluğa erişmiştir. Baysungur Mirza, Gıyaseddin isminde bir sanatkarı yeni motifler için Çin Türkistanı’na gönderir.
Oradan getirilen bu motife o memlekete izafeten hatayi ismi ile anılmıştır. Orta Asya’dan İran yoluyla Anadolu’ya ulaşan hatayi motifi en fazla kullanım alanını Osmanlılar Döneminde bulmuştur. Hatayi, muhtelif çiçeklerin dikine kesitinin anatomik çizgilerinin üsluplaştırılmasıyla ortaya çıkan şekildir. Kaynağı belli olmayacak kadar stilize edilmiş çiçek ve yapraklardan oluşan desene hatayi denir. Doğada var olan stilize edilmiş çiçeklerin büyük, küçük, alttan, üstten, yandan çeşitli kesitleridir. Ancak çiçeklerin türlerini kesin olarak tespit etmek çok güçtür.
