Lorta, (İtalyanca. lorta).
Ayakkabı kalıbının çapı.
İtalyanca bir kelime olup baş, aşağı, orta lorta olmak üzere gruplanır. Yine bugün çok kullanılan bir kelime özellikle otellerde Lostra, Lostra salonu gibi kelime de ayakkabı ile ilgidir. Ayakkabı boyama anlamına gelen İtalyanca lustra (Lostra) kelimesinden alınmıştır.
Önce ayakkabı nedir. Çok basit ayağa giyilen ayakların yerle iletişimini kesen giyecektir. Ayağı korur. Yaralanma, yabancı maddeler ve kirlenme gibi etkileri önler. Yağmurdan, çamurdan, kardan, buzdan, tozdan koruyan bir giyecek. Evet hepsi iyi ama illaki bir de şık olması gerekir. Ayağa giyilen her türlü giyecek, ayakkabı, topuklu, topuksuz ayakkabı, kundura, bot, çizme, sandalet, spor
ayakkabı, iskarpin, babet, çarık, yemeni, takunya, kara lastik, tokyo vb. giyeceklerdir.
Ayakkabı taban ve saya denilen alt ve üst parçadan oluşur. Yere temas eden taban kısmı çabuk eskimesin diye kalın bir parçadan(gön, kösele) yapılır. Ayağı
saran saya ise deri, kumaş gibi daha ince olan yumuşak bir malzemeden
yapılır. Ayakkabı imalatında giyilecek yer, zaman, insan, kişi, çocuk, moda, coğrafya, iklim vs. etkili olmuştur.
Yeni aldığınız ayakkabı ayağınızı sıkıyorsa kalıbı küçüktür.. Kalıp ayağınıza uygun değildir. Kalıp bozuk olabilir. Kalıp çapı uygun değildir. Bu durumda hemen değiştirin yada satın almayın. Hele hele yolculuğa çıkarken ayakkabıyı yeni alıp ayağınıza geçirip çıkmayınız. Yolculuğunuz burnunuzdan gelir. Gittiğiniz yerde yeni bir ayakkabı sahibi daha olursunuz.
Uzun zaman kullanmadığınız ayakkabı ayağınızı vuruyorsa o zaman ayakkabının dış yüzü, sayası sıcak su buharına tutularak genişlemesi sağlanır. Su buharı deriye işler ve yumuşatır. Fazla bekletmeden yani soğumadan ayağa giyilerek genişlemesi sağlanır. Ayakkabı ayakta kurutularak ayağın şekli verilir. Bu uygulama sonuç vermedi; Başka bir metot daha var.
Ayakkabının içine su dolu poşet koyarak buzdolabının buzluğuna veya derin dondurucuya koyunuz. Böylece su donarak genleşir ve ayakkabıyı genişletecektir. Bu metot da olmadı. Hemen bildiğiniz bir ayakkabıcıya veya bir alışveriş merkezine gidip iyi ve ayağınızı sıkmayan bir ayakkabı alınız. Evet Oh ne rahat diyeceksiniz. Bu kadar acı çekmenize gerek yok.