Oligopol,
İngilize: oligopoly,
Oligopson,
Az alıcı.
Azel.
Az sayıda şirketin piyasayı domine etmesi durumudur. Tüketicinin talebinden daha az, tekelin arzından daha çok üretim yapılır. Rekabet eden firma sayısının az, sektöre girişin zor, piyasadaki malların benzerliğinin yüksek, bireysel firmaların fiyatların üzerinde fiyat belirleyebilme gücünün sınırlı olduğu ortamlarda ortaya çıkar. Oligopol piyasalarında fiyatın belirlenmesi ile ilgili teoriler son derece karmaşıktır.
Anlaşmalı oligopol;
Oligopolcü bir endüstrideki firmalar, aralarındaki fiyat-üretim rekabetini önlemek için, açık veya örtük bir biçimde anlaşabilirler. Bir grup firmanın fiyat-üretim konusunda açık bir biçimde anlaştıkları duruma kartel/tröst denir.
Anlaşmasız oligopol;
Anlaşmasız oligopol modellerinden birisi, Amerikalı iktisatçı Paul Sweezy tarafından 1939 yılında geliştirilen ve dirsekli talep eğrisi modelidir. Bu model firmaların yakın ikame malı ürettiklerinin vasayılan modelde her firma kendisi fiyat yükseltirse rakip firmaların kendisini izleyecekleri, fakat kendisi fiyat düşürürse rakip firmaların kendisini izleyeceklerini düşürür. Bu modelde firmaların fiyattaki, değişimin tepkilerini asimetrik olduğunu varsayayar.
Ayrıca fazla oyuncunun veya tek oyuncunun hakim olduğu piyasalarda fiyatın oluşturulmasıyla ilgili başka kolay teknikler de vardır. Örnekleri çoğaltmak mümkün olup, oligopol piyasasında fiyat belirlenmesine dair oyun teorisi, ünlü Amerikalı matematikçi John Nash'e Nobel Ödülü kazandırmıştır.
Az sayıda şirketin piyasayı domine etmesi durumudur. Tüketicinin talebinden daha az, tekelin arzından daha çok üretim yapılır. Rekabet eden firma sayısının az, sektöre girişin zor, piyasadaki malların benzerliğinin yüksek, bireysel firmaların fiyatların üzerinde fiyat belirleyebilme gücünün sınırlı olduğu ortamlarda ortaya çıkar. Oligopol piyasalarında fiyatın belirlenmesi ile ilgili teoriler son derece karmaşıktır.
Anlaşmalı oligopol;
Oligopolcü bir endüstrideki firmalar, aralarındaki fiyat-üretim rekabetini önlemek için, açık veya örtük bir biçimde anlaşabilirler. Bir grup firmanın fiyat-üretim konusunda açık bir biçimde anlaştıkları duruma kartel/tröst denir.
Anlaşmasız oligopol;
Anlaşmasız oligopol modellerinden birisi, Amerikalı iktisatçı Paul Sweezy tarafından 1939 yılında geliştirilen ve dirsekli talep eğrisi modelidir. Bu model firmaların yakın ikame malı ürettiklerinin vasayılan modelde her firma kendisi fiyat yükseltirse rakip firmaların kendisini izleyecekleri, fakat kendisi fiyat düşürürse rakip firmaların kendisini izleyeceklerini düşürür. Bu modelde firmaların fiyattaki, değişimin tepkilerini asimetrik olduğunu varsayayar.
Ayrıca fazla oyuncunun veya tek oyuncunun hakim olduğu piyasalarda fiyatın oluşturulmasıyla ilgili başka kolay teknikler de vardır. Örnekleri çoğaltmak mümkün olup, oligopol piyasasında fiyat belirlenmesine dair oyun teorisi, ünlü Amerikalı matematikçi John Nash'e Nobel Ödülü kazandırmıştır.
