İç Anadolu Bölgesi’nin bazı yörelerinde alçıtaşı ve jips içeren oluşuklara verilen ad...

Pur, 

Sivas çevresinde çok yaygın olan jips (alçıtaşı) formasyonuna bu çevre halkı­nın verdiği ad.

Jips, 

Alçıtaşı,

Taş, Alçı, Kil,

Kireçli, Taşlı toprak, Killi taş,

Vurulunca çabuk parçalanan yumuşak taş.

Nehir yataklarında, kum ve taşların birlikte taşlaşmasından oluşan yumuşak taşlar. Kayalıklarla kaplı uçurum.  

Tarıma elverişli olmayan killi toprak.

Alçı taşı; Kimyasal bileşimi kalsiyum sülfat olan bir mineral olup, bileşiminde iki molkristal suyu bulunan türüne Jips(CaSO4.2H2O), susuz kalsiyum sülfat mineraline de Anhidrit (CaSO4)denir. Her birinin ayrı ayrı bulunduğu yataklar olmasına rağmen,bu iki mineral çoğu zaman birlikte bulunur. Alçı taşı, tabiatta Doğal Anhidrit, Bassanit, Jips, Albatr, İpek Jipsi, Selenit olmak üzere 6 şekilde çözelmiş halde bulunur.

Alçıtaşı kimyasal bileşimi kalsiyum sülfat olan bir mineraldir. Gerek jips gerekse anhidrit hiçbir zaman saf halde bulunmazlar. Bileşiminde iki molekül kristal suyu bulunan türüne jips ( CaSO4 + 2H2O ) denir. Tabiatta alçı taşı büyük oranda anhidrit (CaSO4) veya dihidrat (CaSO42H2O) olarak bulunur. İçinde su bulunan kalsiyum sülfat minerali, tek veya ikiz sütunlar halinde billûrlanır.  Alçı billurlarına kil ve marn içinde, veya tuzlu ve alçılı dağların boşluklarında rastlanır. Anadolu'da kaya tuzu ile birlikte bilhassa yukarı Kızılırmak bölgesinde büyük kayalar halinde bulunur.

Alçı taşı dünya çapında çok geniş yataklara sahiptir. Dünyada büyük miktarlarda jips rezervine sahip olan ülkeler ABD,Fransa , Rusya, İngiltere, Kanada ve Türkiye' dir. Türkiye' deki jips yataklarında bulunan jipslerin saflığı batı ülkelerindekine nazaran çok iyidir. Batı ülkelerinde % 70 saflıkta jipsler kullanılırken bu oran Türkiye' de % 95-99 civarındadır.

Jips yönünden çok zengin bir ülke olan Türkiye' nin rezervi milyonlarca tondur. Başlıca rezerv sahaları ; Beypazarı Havzası, Tuzgölü hafzası, Çankırı,  Çorum-Yozgat havzası, Sivas havzası, Güneydoğu Anadolu havzası, Kars Kağızman-Tuzluca mıntıkası,Erzurum çevresi,Denizli çevresi, Balıkesir susurluk sahası ve Kütahya -Gediz sahasıdır.