1913-1993 yılları arasında yaşayan ve çağdaş Türk resim sanatının öncülerinden biri olan ressamımız...

Abidin Dino,
(1913, İstanbul - 1993, Paris)
Türk ressam, karikatürist, yazar, film yönetmeni.
23 Mart 1913 İstanbul doğumludur.
I. Dünya Savaşında ailesi Avrupa'da seyahatte olduğundan, bir süre için Cenevre' de bulunmuş. Bu nedenle çocukluğu İsviçre ve Fransa' da geçmiştir. Abidin Dino ailesi ile 1925 yılında İstanbul'a dönmüştür. Robert Kolej'de öğrenime başlamış. Sanata olan ilgisi nedeniyle öğrenimini yarıda bırakmış olup, ağabeyi şair Arif Dino'nun desteğiyle resim, karikatür ve yazı alanında kendini geliştirmeye başladı. 1930 yılında ilk çizimleri Yarın gazetesinde, ilk yazıları Artist dergisinde yayımlanmıştır. 

Bu yıllarda Nazım Hikmet'in şiir ve oyun kitaplarına kapak desenleri de çizmiş ve kendini çok genç yaşta ressam olarak kabul ettirmiştir. 1933 yılında D Grubu adlı sanat gurubunun kurucuları arasında yer aldı. Bu grubun amacı, memlekette sanatın gelişmesi ve yayılmasıdır. 

Aynı yıl Ankara Türkiye'nin kalbidir isimli belgesel filmi çekmek için Türkiye'ye gelen Sovyetler Birliği'nin ünlü yönetmenlerinden Sergey Yutkeviç bir sergide resimlerini görüp beğendi. Yutkeviç'in filmini izleyen Atatürk, kendisinden bir Türk gencini yetiştirmesine olanak olup olmadığını sormuştu. Böylece Yutkeviç, Dino'dan dekoratör ve ressam olarak çalışmak üzere kendisiyle SSCB' ye gelmesini istedi. 

Dino, 1934 yılında sinema öğrenimi görmek üzere SSCB'ye gitti ve 3 yıl kaldı. 3 yıl boyunca Leningrad'da Eisenstein ve Yutkeviç' in yanında makyajdan dekora, rejiden senaryoya tüm yönleriyle sinema eğitimi aldı.

Yutkeviç'in yönettiği Madenciler filminde çalıştı. 1937 yılında II. Dünya Savaşı nedeniyle Sovyetler Birliği tüm yabancı öğrencileri geri gönderince Leningrad'dan ayrılmak zorunda kaldı. Dino, Sovyetler Birliği'nden sonra Londra ve Paris'e gitti. Paris'te ressam ve dekoratör olarak film çekim çalışmalarında bulundu. Gertrude Stein, Tristan Tzara, Eisenstein, Andre Malraux ve Pablo Picasso gibi dönemin önde gelen sanatçılarıyla dostluklar kurdu.

Abidin Dino 1939 yılında Türkiye'ye döndü, 1941 yılında da arkadaşlarıyla Liman (Yeniler) Grubunu oluşturdu. Çeşitli dergilerde çizgi ve yazılarıyla halktan yana, gerçekçi bir sanat görüşünü savundu. Çizgi ve desenlerin ön plana çıktığı resimlerinde işçi ve köylü tiplerini özgün bir üslupla işledi. Başlangıçta Picasso'nun etkisinde kalan sanatçı, daha sonraları yapıtlarında özgün ve yerel bir senteze ulaştı.

Yeniler Gurubu'nun Liman çevresindeki balıkçıları konu alan ilk sergisini açtığı 1941 yılında Abidin Dino, siyasi nedenlerle önce Mecitözü-Çorum'a, sonra Adana'ya sürgüne gönderildi. Adana'da Türk Sözü gazetesini yönetti. Kel adlı bir oyun yazdı. Ancak oyun hemen toplatıldı. Çukurova'nın pamuk işçilerini konu alan resimler yaptı ve heykel ile ilgilenmeye başladı. 1943 yılında dilci Güzin Dino ile evlendi. Sürgün sona erince İstanbul'a döndü. 1952'de yurt dışına çıkış yasağı kalkınca kesin olarak Paris'e yerleşti. Fransa, Cezayir, Amerika gibi değişik ülkelerde sergiler açtı. Fransa Plastik Sanatlar Birliği onur başkanlığı New York Dünya Sanat Sergisi danışmanlığı gibi görevlerde bulundu.

İşkence, Atom Korkusu, Savaş ve Barış, Çıplaklar, Dört Kent, Dağ-Deniz gibi birçok yapıtı çeşitli galeri, müze ve koleksiyonlarda yer aldı. 

Nazım Hikmet'in kendisine "Bana mutluluğun resmini yapabilir misin?" demesi üzerine ona "Saman Sarısı" adlı şiirle karşılık verdi.

Abidin Dino, 7 Aralık 1993 günü Paris'te yaşamını yitirdi. Cenazesi İstanbul'a getirilerek Aşiyan'da toprağa verildi.

Popüler Yayınlar

İzleyiciler

BULMACA ANSİKLOPEDİSİ